Tokat, Türkiye'nin Karadeniz Bölgesi'nde yer alan ve tarihiyle, kültürüyle ön plana çıkan bir şehirdir. Bu şehirde yaşayan insanlar, kendilerine özgü gelenek ve göreneklere sahiptirler. Tokat'ın örf ve adetleri, bu şehrin karakterini ve insanlarının birbirleriyle olan etkileşimini derinlemesine anlamamızı sağlar. Gelin, Tokat'ın gizemli dünyasına birlikte adım atalım ve bu şehrin geleneklerinin izini sürerek, kültürel bir yolculuğa çıkalım.
Tokat örf ve adetleri nelerdir?
Tokat, binlerce yıl boyunca birçok medeniyetin izlerini barındıran zengin bir tarihe sahiptir ve bu tarihi, çeşitli kültürel dokularla yoğrulmuştur. İl, Hititler'den günümüze kadar birçok medeniyetin yaşadığı izleri taşımaktadır. Maşat Höyük'teki Hitit yerleşimi, Roma ve Bizans döneminden kalma Sebaptapolis yerleşim alanı, Tokat Kalesi, Taşhan, Beysokağı, Hıdırlık Köprüsü, Alipaşa Hamamı ve Alipaşa Camii gibi birçok tarihi ve kültürel miras, şehri daha da çekici kılmaktadır. Geleneksel olarak günümüze kadar ulaşan yerel adetlerimiz, yemek kültürü, giyim tarzları, folklorik değerler, bakırcılık, yazmacılık, halı kilim ve kumaş dokumacılığı gibi zanaatlar, hala aynı tutku ve disiplinle devam etmektedir. Reşadiye'deki Selemen Yayla Pazarı'nda hala geleneksel takas yöntemiyle ticaret yapılmaktadır.
Halkımızın sevincini, hüznünü, sıkıntılarını ve mutluluğunu yansıtan folklorik değerlerimiz, Omuz Halayı, Geyik Oyunu, Ellik Halayı, Çekirge Oyunu, Tokat Ağırlaması, Maşat Halayı ve Semah gibi birçok oyunla birlikte çeşitli sosyal olayları temsil eder. Orta Asya Türk giyim kültürünün günümüze kadar değişmeden gelmesi ve bazı köylerde hala yaşatılması, Tokat'ı özel kılan unsurlardan biridir. Bindallı, Şalvar, Çarşaf, Yazma ve Çorap gibi giysiler, Tokat'ın önemli kadın kıyafetlerindendir. Özellikle kırsal kesimlerde sıkça görülen Bindallı, gümüş tel ile işlenmiş kadife atlas kumaştan yapılan dar üst ve geniş alt kısmı olan bir elbisedir. Bu kıyafetin tamamlayıcısı olan gümüş kemer, önemli bir aksesuardır.
Tokat'ın gelenekleri neler?
Tokat'ın yerel erkek kıyafetlerinde dikkat çeken unsurlardan biri cepkendir. Önceleri günlük giyimde kullanılan ancak daha sonra düğünlerde ve özel günlerde tercih edilen cepken yelek tarzındaki giysi, etrafı sarma ve ortası kasnak işi ipek ile süslüdür ve altına gömlek giyilir. Ayrıca yakasız gömlek, pantolon ve beli saran kuşak, Tokatlı erkeklerin geleneksel giyim tarzını oluşturur.
Tokat'ın yemek kültürü oldukça zengin ve çeşitlidir. Tokat Kebabı, Tokat Tavası, Baklalı Dolma, Etli Dolma, Yavan (Erikli) Dolma, Pehlili Pilav, Kuskus, Dolma İçi, Madımak, Nohut Yahnisi, Nivik, Bacaklı Çorba, Helle Çorbası, Toyga Çorbası, Gendüme Çorbası, Mercimekli Hamur Çorbası, Bat, Keşkek, Nohut Mayalı Cevizli Çörek, Katmer, Yufka, Çökelekli Gözleme, Çökelekli Pide, Tokat Simidi, Yağlı, Elbiseli (Bez) Sucuk, Çemen, Zile Pekmezi, Köme, Pestil, Tarhana, Elma, Erik, Vişne, Kızılcık Hoşafı, Kuşburnu ve Zambak Reçeli gibi birçok lezzetli yemek Tokat mutfağının öne çıkanları arasındadır.
Tokat türküleri ülke genelinde keyifle dinlenen eserlerdir. Bu türkülerde aşk, hüzün, neşe, felaket, hoşgörü gibi birçok yaşam teması işlenir. "Sabahın seherinde ötüyor bülbül, Hey onbeşli onbeşli, burçak tarlası, Tokat yaylası" gibi türküler, ülkemiz folkloründe önemli bir yer tutar.
Günümüzde teknolojinin ve şehir yaşamının hızla geliştiği bir dönemde, Tokat'ta Orta Asya kültürünün gelenekleri ve adetleri hala canlılığını koruyarak devam etmesi önemlidir. Düğün gelenekleri, oda oyunları, maniler, orta oyunları, batıl inançlar ve sosyal adetler, toplumsal uyum ve ahlaki değerlerin sürdürülmesine katkıda bulunmaktadır.
