Anadolu'nun kalbinde bulunan Sivas, sadece coğrafi konumuyla değil, aynı zamanda zengin kültürel birikimiyle de ön plana çıkar. Şehrin her köşesinde, geçmişten günümüze uzanan derin izlerle dolu gelenekler ve örf-adetler bulunmaktadır. Peki, Sivas örf ve adetleri nelerdir? Sivas'ın gelenekleri neler? Bu yazıda, Sivas'ın kültürel dokusunu oluşturan geleneklerin ve örf-adetlerin detaylı bir panoramasını sunacağız.
Sivas örf ve adetleri nelerdir?
Sivas çevresinde evlenme ve düğün adetleri genellikle bir bütünlük gösterirken, bazen il merkezi ile ilçe ve köylerde farklı uygulamalar görülebilmektedir.
Köylerde kıza bakma veya kız beğenme adetleri pek yaygın değildir. Köylerde her aile birbirini yakından tanır ve genellikle akraba evlilikleri daha sık görülür. Kız beğenme, genellikle şehirlerde veya büyük ilçelerde, farklı köyler arasında bir gelenek olarak sürdürülür. Evlenecek erkeğin annesi, komşuları ve akrabaları, kız beğenme için bir araya gelirler. Önceden önerilen kızları ziyaret ederek bizzat gözlem yaparlar. Eğer uygun bir kız bulunursa, kızın tutumunu ve ailesinin durumunu araştırırlar. Eğer herhangi bir olumsuzluk yoksa, dünürler bir araya gelir ve kızı daha yakından tanımak için bir buluşma ayarlarlar.
Dünürlük süreci, erkeğin ailesi tarafından beğenilen kızın ve ailesinin detaylı bir şekilde incelenmesiyle başlar. İlk adımı genellikle kadınlar yapar. Kadınlar, kızın ailesine giderek niyetlerini açıklar ve dünür olmak istediklerini belirtirler. Kız tarafı genellikle bir süre araştırma yapar ve sonuç olumlu olduğunda dünürlük resmen gerçekleşir. Daha sonra erkek tarafı, kız evine giderek söz kesme töreni düzenlerler. Bu törende, kızın ailesiyle bir araya gelinir ve evlilik konusunda anlaşmaya varılır.
Sivas'ın gelenekleri neler?
Söz kesme töreninden sonra nişan süreci başlar. Şehir merkezlerinde nişan genellikle büyük bir salon veya evde yapılırken, köylerde nişanın adı "şerbet içme" olarak geçer. Nişana davet edilen misafirlere şerbetler ikram edilir ve nişan takılır. Nişan sonrasında, çeşitli geleneksel adımlar takip edilir. Örneğin, "sini göndermesi" adı verilen bir adetle nişan sonrası kızın evine bazı hediyeler gönderilir ve karşılığında gelin evinden de hediyeler alınır.
Nişan ile düğün arası dönemde çeşitli gelenekler yaşanır. Bu dönemde cehiz hazırlıkları yapılır ve düğün için detaylı planlamalar yapılır. Düğün günü geldiğinde ise genellikle gelinin kınası yakılır ve düğün merasimi başlar. Düğün günü, gelin evinden alınarak damadın evine götürülür ve çeşitli ritüeller gerçekleştirilir. Düğün sonrasında genellikle "duvak açma" adı verilen bir törenle gelinin duvağı açılır ve düğün tamamlanmış olur.
