Amerika Birleşik Devletleri’nden Mars’a gönderilen Perseverance adlı uzay aracı 18.02.2021’de Mars’a inişini gerçekleştirdi. Perseverance’ın 7 ay süren 427 milyon kilometrelik yolculuktan sonra Jezero Kraterine ulaşması, tüm dünya tarafından heyecanla izlendi. Bu heyecanlı olayda Türkiye’nin de adı geçti. NASA, Jezero Krateri’ni incelemek için Salda Gölü üzerinde araştırmalar yaptı. Kraterdeki mineral oluşumu ve jeolojik yapıdaki benzerliklerle Salda Gölü, NASA’nın bu projesine yardımcı oldu. Mars’ta bulunan Jezero Krateri’ne benzeyen Salda Gölü, tüm dünyanın odak noktası haline geldi.
Salda Gölü nerede?
Denizli şehir merkezine 84, Isparta şehir merkezine 107 ve Antalya şehir merkezine ise 152 kilometre olan Salda Gölü’ne bu şehirlerden ulaşmak için bu şehirlerden Burdur’a otobüsle gidebilirsin. Uçakla gitmek istersen Salda Gölü’ne en yakın havalimanı Denizli’de bulunuyor. Denizli Çardak Havalimanı, Salda Gölü’ne sadece 46 kilometre mesafede. Havalimanından Denizli şehir merkezine geçince tabii bu mesafe biraz uzuyor. Bu nedenle en mantıklı seçim, havalimanında araç kiralayarak Salda’ya geçmek. Ancak araç kiralamak istemezsen, şehir merkezine gidip Salda Gölü’ne giden minibüslere binebilirsin. Uçakla yolculuk için bir diğer seçenek ise Isparta’da bulunuyor. Isparta Süleyman Demirel Havalimanı, gölden 109 kilometre uzaklıkta. Havalimanından Burdur’a giden ulaşım araçlarıyla şehir merkezine ulaşıp toplu taşıma kullanarak Salda Gölü’ne gidebilirsin.
Salda Gölü’nün özelliği nedir?
Gelelim Mars’ın yüzey özelliklerini taşıyan bu Salda Gölü’nün özelliklerine. 44 kilometrelik bir alana yayılan Salda, magnezyum yönünden çok zengin. Suda bulunan magnezyum nedeniyle gölün çevresindeki kumsal bembeyaz bir renge sahip. Ayrıca Salda Gölü, ülkemizin en temiz göllerinden biri olduğu için suyu çok etkileyici bir turkuaz renkte. Beyaz renkte kumları ve turkuaz renkli suyu sayesinde oluşan muhteşem görüntüsüyle Salda, Türkiye’nin Maldivler’i olarak anılıyor ama bana sorarsan Salda’nın manzarası çok daha büyüleyici.
184 metrelik derinliğiyle Türkiye’deki en derin göllerden biri olan Salda Gölü’nün tabii ki tek özelliği magnezyum sayesinde oluşan görüntüsü değil. Salda’yı ülkemizdeki diğer göllerden farklılaştıran en önemli özellik stromatolit oluşumlara uygun bir ekolojik süreci olması. Bu ekolojik süreç sayesinde gölün tabanında beyaz renkte hidromanyezit içeren stromatolitler oluşuyor. Gölün iklimi, bakteriler ve jeolojik yapı ile Cyanobacteria etkileşime girince oluşan stromatolitlerin ilk olarak 3,5 milyar yıl önce görüldüğü belirtiliyor. Bu nedenle de Salda’daki stromatolitlerin en eski fosiller olduğu da kaynaklarda belirtilen bilgiler arasında.
Günümüzde Salda Gölü’nde halen stromatolit oluşumu gözleniyor ve bunun dünya üzerindeki ilk yaşam biçimleri ve ilkel koşullar hakkında önemli bilgiler içerdiği düşünülüyor. Bu stromatolitlerin oluşumuna neden olan faktörlerin anlaşılması dünyadaki yaşamın başlangıcıyla ilgili birçok soruyu cevaplayabilir. Aynı zamanda dünya dışındaki yaşamla alakalı bilgilerin ortaya çıkmasına yardımcı olabilir. İşte Salda Gölü, bu stromatolit oluşumu nedeniyle NASA’nın radarına girdi. Mars’ta bulunan karbonat içeren kayaçlara benzetilen stromatolit Perseverance’ın indiği Jezero Krateri’ndeki yaşamın izlerini ortaya çıkarabilir. Mars çalışmasıyla ilgili yorum yapan profesörler Salda Gölü’nün Mars’ın ve dünyanın 3,5 milyar yıl önceki halini gösterebileceğini düşünüyor.
38 farklı türde su kuşuna ve 301 farklı karada ve suda yaşayan bitkiye yaşam alanı sunan Salda Gölü, 1989 yılında Doğal Sit Alanı olarak ilan edilmiş.
Salda Gölü’nde yüzülür mü?
Salda Gölü’nün beyaz plajlarında “Göle Girmek Yasaktır” yazan tabelalar göreceksin. Yüzülebilir bir göl olsa da Salda’da yüzmenin tehlikeli olduğu söyleniyor. Gölün dibindeki kum killi bir yapıda. Bu yüzden de zemin ve su insanı içeri çekebiliyor yani bataklık etkisi olabiliyor. Ayrıca Türkiye’nin en derin göllerinden biri olduğu için sen fark etmeden derin bir noktaya denk gelmen de mümkün. Geçmişte boğulma vakaları yaşandığı da görülmüş olsa da Salda’da yüzmenin tehlikeleriyle ilgili resmi açıklamalar bulunmuyor. Yine de Salda Gölü’nde yüzmek istersen temkinli olmakta fayda var. Ayrıca gölün çevresinde yüzmenin güvenli olduğu belirtilen bölgeler de bulunuyor.
Salda Gölü çevresinde nerede yüzülür?
Salda Gölü çevresinde bulunan Tabiat Parkı Orman Plajı, Yeşilova Halk Plajı ve Doğanbaba Halk Plajı, gönül rahatlığıyla yüzebileceğin plajlar.
Bembeyaz kumları ve maviyle yeşilin harika bir manzara sunduğu Tabiat Parkı Orman Plajı için Salda’nın en güzel plajı desem abartmış olmam. Sen de zaten bu plaja gidersen anlayacaksın. Gölün yüzmek için en uygun noktası bulunan plaj, aynı zamanda özellikle yaz mevsiminde en kalabalık olan plaj.
Yeşilova Halk Plajı, Yeşilova Belediyesi’nin işlettiği bir plaj. Kumları oldukça ince olan plajın zemini biraz sert. Yetkililerin belirlediği güvenli alanlardan birisi olan plaj, Orman Plajı gibi kalabalık oluyor çünkü Salda çevresinde konaklamak isteyenlerin de ilk adresi. Bungalov ev ya da çadır kiralayarak burada kalabilirsin.
Doğanbaba Halk Plajı, diğer plajlara göre daha sakin. Yerli halkın piknik için tercih ettiği plajın zemini taşlık. Bu nedenle göle girerken dikkatli olmanı öneririm. Yanına deniz ayakkabısı alarak ayaklarını koruyabilirsin. Çok fazla tercih edilmediği için sadece tek bir işletme olarak Pideci Sami bulunuyor. Pideci Sami’ye mutlaka uğrayıp tahinli pide yemelisin.
Salda Gölü’nün suyu sağlığa yararlı mı?
Salda’nın suyunda bulunan magnezyumun cilde ve saçlara iyi geldiği söyleniyor. Gölün ziyaretçileri de bu nedenle gölden kil almak ve çukurlar açarak çamur banyosu yapmak istiyor. Ancak uzmanlar bu konuda bilimsel verilerin olmadığını söylüyorlar. Aynı zamanda uzmanlar, göle gidenlerin kil veya çamur almasının da gölün dengesini bozabileceği konusunda uyarılarda bulunuyorlar. Göl çevresinde çamur banyosu için çukur açılmasının da stratomolitleri bozabileceği konusunun altını çiziyorlar. Burdur Valiliği de Salda Gölü’nü korumak amacıyla çukur oluşturma ve çukurlarda çamur banyosu yapmayı yasakladı. Salda Gölü gibi bir doğal güzelliği korumak çok daha önemli olduğu için sen de Salda Gölü’ne gittiğinde lütfen gölün korunmasını ön planda tut.
Salda Gölü’nde ne yapılır?
Salda Gölü’nü görmeye gittiğinde gölün etrafını mutlaka turlamalısın. Gölün çevresi 44 kilometre olduğu için arabayla gidersen kolayca turlayabilirsin. Arabayla gitmezsen de yürüyerek gölün çevresini gezebilirsin. Yeşilova Halk Plajı’nda bisiklet kiralama imkânı da bulunuyor. Gölü görmeye günübirlik gidersen gün batımı saatlerini mutlaka gölün çevresinde geçir. Deniz seviyesinden yüksekliği sayesinde bulutlar harika bir manzara sunuyor. Eğer yanına kamp sandalyesi alırsan güneşin batış saatinde oturup izleyebilirsin.
Salda Gölü’ndeki sular çekildiğinde görebileceğin yedi beyaz adayı da mutlaka görmelisin. Tabii bunun için yaz aylarında Salda’ya gitmeyi tercih etmelisin. Adalara yürüyüp her bir adayı tek tek görmek de mümkün tabii ama Salda Gölü bir anda derinleşebiliyor bu nedenle çok dikkatli olmalısın. Salda Gölü’nün tadını çıkardıktan sonra Lisinia Doğal Yaşam Köyü’ne de uğramalısın. Salda’ya arabayla 1 saat mesafede olan doğal yaşam köyü oldukça keyifli bir yer. Ayrıca Sagalossos Antik Kenti’ne de gidebilirsin. UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi için aday gösterilen antik kent, göle yaklaşık 115 kilometre uzakta konumlanıyor.
Salda Gölü’nde kamp yapılır mı?
Salda Gölü, Doğal Sit Alanı olduğu için çevresinde kamp yapmak yasak ama Yeşilova Halk Plajı ve Doğanbaba Halk Plajı’nda kamp yapabilirsin. Yeşilova Belediyesi’nin işlettiği halk plajında kendi çadırını götürerek ya da çadır kiralayarak kamp yapabilirsin. Ayrıca karavan tatiline çıkarsan da karavanını buraya çekebilirsin. Çadırda kalmak istemezsen bungalov evler de kiralayabilirsin. Alanda tuvaletler ve soyunma kabinleri de bulunuyor. Ancak burası günübirlik piknikçilerin de tercih ettiği bir yer ve yerli halk buraya sık sık geliyor. Bu yüzden de çok kalabalık olabiliyor. Doğanbaba Plajı daha sakin bir yer olsa da elektrik, tuvalet ve temiz su gibi ihtiyaçlarını karşılama imkânı burada yok. Bunları göze alırsan kamp için Doğanbaba’yı da tercih edebilirsin.
Nerede kalınır?
Burdur, Denizli ve Antalya illerinin tam ortasında olan Salda Gölü’nün sınırları Burdur ilinin Yeşilova ilçesinde bulunuyor. Burdur’un merkezinden Salda Gölü yaklaşık 60 kilometre mesafede ve 55 dakikalık bir yolculuk yaparak ulaşılabiliyor. Yeşilova ilçe merkezine ise sadece 6 kilometre uzaklıkta. Deniz seviyesinden 1193 metre yükseklikte olan göl, Toros Dağları’nın arasında bulunuyor. İzmir’den 327, Ankara’dan 463, İstanbul’dan ise 611 kilometre uzaklıkta olan Salda Gölü’ne Antalya yolculuğun esnasında uğramayı tercih edebileceğin gibi sadece bu gölü görmek için de yollara düşebilirsin. Denizli’nin meşhur Pamukkale Travertenleri’ne ise sadece 107 kilometre uzaklıkta.
Salda Gölü’ne nasıl gidilir?
Salda Gölü’nde vakit geçirdikten sonra karnın acıkırsa ve yemek yemek istersen Doğanbaba Plajı’ndaki Pideci Sami’yi tercih edebilirsin. Adının pideci olduğuna bakma. Burada balık, köfte ve kanat da yiyebilirsin. Yeşilova ilçesinde yemek yiyeceksen kıymalı tostu mutlaka dene. Gül Tost ve Kayan Tost, kıymalı tost yemek için tercih edebileceğin yerler. Yeşilova’nın bir de haşhaşlı dondurması meşhur ama sadece yazı yapılabiliyor. Bu dondurmayı yemek için de Roma Dondurmacısı’na gidebilirsin.