Evliya Çelebi’nin “Bu şehre küçük İstanbul denilse yeridir, irem bağları gibi süslü bir şehirdir burası” sözleri tam da Trabzon’u anlatır bize. Şehrin içerisine girdiğiniz zaman aldığınız koku size İstanbul’u hatırlatır. Gördüğünüz her yerde tarihten kalan izler kiliseler, manastırlar, camiler ile tam bir kültür elçiliği yapar Doğu Karadeniz’deki Trabzon şehri…
M.Ö. 756 yılına dayanan kuruluşu, Antik Çağ’dan Yunanlılara, Roma ve Bizanslılardan Trabzon Rum İmparatorluğu’na uzanan tarihi yolculuk; Kanuni Sultan Süleyman’dan, Yavuz Sultan Selim’e, Fatih Sultan Mehmet’ten bu yolculukta bize eşlik edecek olan ve etnik bir yapıya sahip olan Trabzon insanına…
Adetleri, yaşam tarzları, gelenekleri, görenekleri, kültürleri birbirinden farklılıklar gösteren Trabzon insanı hem kendi içindeki bütünlük hem de yaşam koşulları nedeniyle coğrafya ile tam bir uyum içerisindedir. Trabzon kendi içindeki bütünlük, birlik ve beraberlik sayesinde günden güne büyümeye ve ilerlemeye devam ediyor.
Şimdi biraz da gezelim sizinle, ne yapılır bu Trabzon’da?
Trabzon’a Ne Zaman Gidilir?
Trabzon’a en çok ziyaretçi yaz aylarında gelir. Özellikle yaylalara çıkmak isteyenler için en ideal zaman yaz ayları oluyor. Hem şehir merkezi hem de ilçeler çok daha kalabalıklaşıyor. Ama sararan yapraklar eşliğinde sonbaharda da ilçeleri gezmek çok keyifli oluyor.
İlkbaharda çok yağış aldığı için gezmek zor oluyor. Kasımdan sonra da soğuyan havalar ve yükseklere kar yağdığından seyahat için tavsiye edilmiyor.
Trabzon’a Giderken Yanınıza Almanız Gerekenler?
Doğu Karadeniz farklı bir coğrafya. Sahilden hemen başlayan yüksek dağlar ve bol yağışlı iklimiyle alışılandan çok daha farklı bir deneyim sunacak. Yaz aylarında bile giderken mutlaka yanınıza sweatshirt gibi kalın kıyafetler almalısınız. Yaylalara çıkacaksanız da montunuz bile bavulunuzda olmalı. Tüm bunların yanında yağmurlar için hazırlıklı olun. Su geçirmeyen bir yürüyüş ayakkabısı, her zaman yanınızda olacak yağmurluk ve şemsiye Trabzon seyahatiniz boyunca sizinle olmalı.
Trabzonda Nereler Görülmeli?
Karadeniz’in kültür ve tarih açısından zenginliklerle dolu olan bu şehrinde görülmesi gereken yerler arasında ilk aklımıza gelen Sümela Manastırı oluyor.
18. yüzyıldan kalma freskleri ve mimarisiyle doğanın içindeki o muhteşem görüntüsü ile akıllara kazınan Sümela Manastırı’nı, sık ormanları ve manzarasıyla dikkat çeken heyelan sonuncu oluşmuş Uzungöl takip ediyor.
Şehrin içinde gezmek isteyenler için Uzun Sokak’ın heyecanı ve hareketi dikkati çeker; eski Trabzon diye bildiğimiz Tanjant Yolu’nda eski yerleşim yerleri karşılar bizi, kadınlar pazarında el yapımı küpeler, kolyeler bekler ziyaretçileri.
Çarşıbaşı ayrı bir güzel gelir insana, aradığınız her şey oradadır aslında… Gün batımında bir semaver çay söyleyip Boztepe’den Trabzon’u izlemek ayrı bir keyif verir insana… Trabzon Doğu Karadeniz’in en büyük şehri, bitmez ki yazmakla…
Trabzon Kalesi
Ortahisar ilçesinde bulunan ve birçok tarihe kültüre tanıklık etmiş Trabzon Kalesi, şehrin simgesi haline gelmiş ve günümüze kadar kendini korumayı başarmış bir yer. Üç kısımdan oluşan kalede tarihi bir yolculuk sizleri bekliyor olacak eminim ki… M.Ö. 2000’li yıllarda yapıldığı tahmin edilen Trabzon Kalesi, Fatih Sultan Mehmet’in Trabzon’u fethinden sonra Karadeniz’de bir kalkan görevi üstlenmiş olup kalenin üçüncü kısmında bırakılan eserler de günümüze kadar bize rehberlik etmişlerdir. Kulesi, hamamları, kitabeleri, surları ile çeşmeleri, camileri ile görülmeye değer bir yerdir.
Sümela Manastırı
Maçka ilçesinde bulunan Sümela Manastırı, Altındere vadisindeki sarp kayalıklara inşa edilmiş, o mucizevi görüntüsü ile karşımıza çıkıyor birdenbire… İki keşiş, bulunan bir ikon ve yapılan ilk kilisenin, ne türlü zorluklarla yapıldığını da hissedebileceğiniz bir manastıra dönüştürülmesi ve günümüzde kutsal hac noktalarından biri haline gelmesi ile devam eden hikayesi… UNESCO tarafından dünya kültür mirası listesinde yer alan Sümela Manastırı mutlaka görülmesi geren yerlerden biri.
Vazelon Manastırı
270 yılında inşa edilen bu manastır, Maçka ilçesinde bulunmakta. Sümela Manastırı’nın yapımında ekonomik yönden vazelin manastırından elde edilen gelirin önemli bir yeri olduğu söylenir. Bununla birlikte kültürel ve dini yönden bölgeye büyük bir değer katmıştır.
Kızlar Manastırı
Trabzon’un Ortahisar ilçesinde, Boztepe’nin hemen yamacında kurulu olan Kızlar Manastırı mutlaka görmeniz gereken yerlerden biri. 1300’lü yıllara dayanan inşası ile görkemli bir yapıya sahip olan Kızlar Manastırı ibadet amaçlı yapılan bir manastırdır.
Ayasofya Cami
Ayasofya Mahallesi’nde yer alan caminin tarihi 1200’lü yıllara dayanır. Kutsal bilgelik, anlamına gelen Ayasofya, Fatih Sultan Mehmet’in Trabzon’u fethinden sonra bile kilise olarak kullanılmış, sonrasında 1580’li yıllarda camiye dönüştürülmüştür. Uzun süre kullanılmamış olup, depo olarak kullanıma açılmış ve en son 2013 yılında cami olarak kullanım için açılmıştır.
Rengarenk işlemleri, Adem ile Havva’nın yaratılışı, Hz. İsa’nın doğumu, kıyamet günü sahnelerinin betimlendiği işlemeler için mutlaka görülmelidir.
Atatürk Köşkü
Soğuksu sırtlarında, çam ormanları içerisindeki bu muhteşem mimari yapı, 1890 yılında yazlık bir köşk olarak inşa ettirilmiş olup Avrupa Batı Rönesans ve bağdadi teknikleri ile yapılmıştır. Atatürk, Trabzon’u ziyaret ettiği zaman iki gece bu köşkte konaklamış ve bütün mal varlığını Türk ulusuna armağan etme kararını bu köşkte almıştır. 1943 yılında müzeye dönüştürülerek hizmete açılmıştır.
Trabzon Müzesi (Kostaki Konağı)
Ünlü bir Rum iş insanı tarafından 1900’lü yıllarda yapılmış olan konak, tarihte karşımıza milli mücadele zamanında kullanılmış bir karargâh binası; Atatürk ve eşi Latife Hanım’ın ilk konaklama yaptığı hükümet konağı, kız meslek lisesi ve son olarak da 2001 yılında Trabzon Müzesi olarak çıkıyor. Ve bize gerçekten tarihini yaşatıyor. Listenizde mutlaka olmalı.
Trabzon’un Yaylaları
Altındere Vadisi Milli Parkı
Maçka ilçesi sınırlarında yer alan Altındere Vadisi Milli Parkı, tertemiz havası bakir doğasıyla huzur bulacağınız bir adres. Sportif aktiviteleri ile de bir hayli talep olan bir bölgedir. Trekking, viking, doğa araştırmaları yapmak, kamp kurmak, sessizce balık tutmak isterseniz bu vadiyi görmelisiniz.
Haldizen Yaylası (Demirkapı Yaylası)
Trabzon Çaykara ilçesinden Şerah Köyü üzerinden ulaşım yapabileceğiniz Haldizen Yaylası, Karadeniz’in en önemli yaylalarından bir tanesi. Demirkapı ve Karakaya Dağları’nda bulunan buzul göllerinden gelen sular Haldizen Deresi’ni oluşturmuş ve zamanla da heyelanlar sonucu Uzungöl meydana gelmiş. Bir orman yolundan kolaylıkla ulaşabileceğiniz yaylayı, mayıs ayından ekim sonuna kadar ziyaret edebilirsiniz.
Kiraz Yaylası
Maçka ilçesinin Gürgenağaç Köyü’nden 7 km uzaklıkta olan 1850 rakımlı bu yayla Trabzon’un en bakir yaylaları arasındadır. Kiraz Yaylası’nda elektrik, bakkal, yerel lokantalar bulabilirsiniz. Doğanın içinde çim kayağı yapabilir, derede balık tutabilir, uzun yürüyüşler yapabilirsiniz.
Karester Yaylası (Garester)
Çaykara ilçesinde yer alan Karester Yaylası, 2300 rakımıyla ve Uzungöl manzarasıyla tadına doyulmaz bir görsel şölen sunuyor. Orijinal dokusunu yitirmeyen yayla evleri ve hayvancılığın halen devam ettiği bu yaylayı mayıs ve ekim ayları arasında ziyaret edebilirsiniz.
Sultan Murat Yaylası
Çaykara’da yer alan ve 2500 rakımlı yüksekliğe sahip olan bu yayla, tarihi özelliği ile karşımıza çıkıyor. Birinci Sultan Murat, 1600’lü yıllarda İran seferinden dönerken ordusu ile bu yaylada konakladığı için yaylaya Sultan Murat Yaylası adı veriliyor. Birinci Dünya Savaşı’ndan kalma siperler ve şehit mezarları da yer alıyor bu yaylada. Elektrik, otel konaklama, lokanta, market ihtiyacınız olan her şey mevcut.
Bölge Karadeniz, şehrimiz de Trabzon olunca karşımıza birçok yayla çıkıyor. Yukarıda en çok tercih edilen ve konaklama, kafe hizmetleri de bulunan yaylaları paylaştım. Bölge olarak Maçka ve Çaykara ilçesinde toplanmış olan yaylalar, doğa harikası olarak karşımıza çıkıyor. Bu yaylaların dışında Kadırga Yaylası, Tonya Yaylası, Erikbeli Yaylası, Karadağ Yaylası, Lapazan Yaylası, Hıdırnebi Yaylası olarak da küçük büyük bir çok yaylaya ev sahipliği yapıyor Trabzon.
Karadeniz’in Yayla Yolları
Yayla yolları ile ilgili bir bilgi vermek isterim size yazımızın bu bölümünde; genellikle toprak yol olduğu için 4×4 araçlar veya bölgede yolları çok iyi bilen şoförler ile çıkmanızı tavsiye derim yaylaya.
Biz hep şöyle deriz misafirlerimize: Burası Karadeniz, dört mevsim aynı gün içinde yaşanır bu bölgede. Cennet ama tehlikeli bir cennettir. Birdenbire başlayan yağmur, sel ve heyelan olarak geri döner. Bu yüzden bilmediğiniz bir yayla yoluna girmeyin, hele ki aracınız 4×4 değilse lütfen bu tehlikeye kendinizi atmayın. Siz gelin biz rehberiniz oluruz.
Trabzon’un Görülmesi Gereken Gölleri
Sera Gölü
Akçaabat sınırlarında bulunan Sera Gölü, derecik vadisinde oluşmuş bir heyelan set gölü olarak karşımıza çıkıyor… Trabzon’da mutlaka görülmesi gereken yerlerde ilk sırayı da alan Sera Gölü, tabiat parkı olarak da ilan edildi.
Uzungöl
Çaykara’ya bağlı turizm ve konaklama merkezi diye de adlandırabileceğimiz Uzungöl, Haldizen Deresi’nin taşması sonucu oluşmuş heyelan set gölüdür. Trabzon’un en önemli doğal güzelliklerinden biridir. Türkiye’nin yağmur ormanlarının da yer aldığı bölge olan Uzungöl, geniş ve zengin bir bitki ağına da sahip. Kendine özgü endemik bitki türleri, kuş çeşitliliği ile de özel çevre statüsünü almayı başardı. Yamaç paraşütü, Atv turu, doğa yürüyüşü yapmalı ve bir gece de olsa mutlaka konaklamalısınız.
Çalköy Mağarası (Çal Mağarası):
Düzköy ilçesinde bulunan Çal Mağarası, 8 km ilk uzunluğu ile dünyanın en uzun ikinci mağarası olma özelliğine sahiptir. Astım ve sinüzit hastalıklarına da iyi geldiği söylenen mağaranın iç kısmında küçük bir akarsu ve tarihi kaleyi de mutlaka görmelisiniz.
Trabzon’u anlatsak da yaşatsak da bitiremeyiz. Yaylaları, tabiat parkları, gölleri, şelaleleri, doğal güzellikleri öyle çok ki bu şehrin. Yukarıda bahsettiklerimin yanı sıra daha birçok irili ufaklı göl ziyaret edilebilir.
Trabzon Plajları
Yalıncak aile plajı, Albatros plajı, Akçakale plajı, Salacak plajı, Yoroz plajı ve Kaşüstü plajı yaz aylarında yaylaların serinliğinden kaçan, şehirde denizde yüzmek, eğlenmek ve güneşlenmek isteyenler için… Hem kumu hem de denizin güzelliği ile sizlere hizmet veren işletmeleri de bulabilirsiniz.
Trabzon Şehir Merkezi ve İlçelerinde Görülecek Yerler
Ortamahalle
Akçaabat ilçesinde yer alan Ortamahalle, Osmanlı dönemine ait evleri, Arnavut kaldırımlı sokakları ile Doğu Karadeniz’deki Safranbolu diye de adlandırılıyor. 1988 yılında sit alanı ilan edilerek koruma altına alınan mahalle dokusu hiç bozulmamış. Roma ve Bizans medeniyetlerinin izleri hâlâ duruyor. Araçla gitmemenizi öneririm çünkü mahalle içinde sadece yaya ulaşımı var.
Boztepe
Trabzon’da şehir merkezinde gün batımı veya gün doğumu izlemek isterseniz Ortahisar ilçesinde bulunan Boztepe’yi mutlaka görmelisiniz.
Gülbahar Hatun Cami
1514 yılında, Yavuz Sultan Selim’in annesi Gülbahar Hatun’un anısına yapılmış olan bu caminin, zamanında külliye şeklinde içinde birçok eser bulunduran bir kompleks olarak da kullanıldığı söyleniyor. Camiye ziyarete gittiğiniz zaman hemen yanında bulunan türbeyi de görmenizi tavsiye ederim.
Zağnos Vadisi
Trabzon’un merkezinde, Ortahisar’da bulunan yemyeşil bir vadi sizi bekliyor olacak. Aslında tarih kokan bir vadi, şehrin içinde sessizlik ve sakin bir atmosfer sunan Zağnos Vadisi’ni ziyaret etmenizi tavsiye ederim.
Hamsiköy
Beşköy anlamına gelen adıyla Maçka sınırları içinde yer alan Hamsiköy, tarihi ipek yolu geçitlerinden birisidir. 1300 rakımla Zigana Dağları’nda yer alır. Geçimini hayvancılık ve tarımla sağlayan Hamsiköy, yürüyüş aktiviteleri ve dağ bisikleti aktiviteleri için en çok tercih edilen yerler arasındadır. Herkesin bildiği gibi taze sütten yapılan Hamsiköy sütlacı ile de hafızalarda yerini almıştır.
Akçaabat
Yunanca -çınar ağacı- anlamına gelen Akçaabat, Trabzon’un en yüksek nüfusa sahip ilçesidir. İlk akla gelen meşhur köftesi ile taze yayla tereyağı ve taze yayla peyniri ile de ön plana çıkar. Akçaabat’ta gezerken St. Michael Kilisesi’ne ve Orta Mahalle’ye uğramadan dönmeyin derim.
Maçka
Doğal güzelliği ile Trabzon’un en zengin yerlerinden biridir Maçka. Ladin ormanlarının gökyüzü ile birleştiği bu ilçe, tarihi olarak da karşımıza çıkmaktadır.
Of
Karadeniz’in en ünlü ilçesi diye de bilinen Of, tarihi çağlarda birçok farklı devletin egemenliği altında kalmış, müslümanlığın kabul edilmesi ve birçok caminin de yapımı ile farklı bir kimliğe bürünmüştür. Çaykara ve Dernekpazarı tarafına doğru geçerseniz, hâlâ Rum halkı ile karşılaşıp, onların gelenek ve göreneklerini, dillerini nasıl koruduğunu görebileceksiniz.
Sürmene
Güzellik anlamına gelen ismini doğasıyla, havasıyla, temiz ve şifalı sularıyla hak ettiği bir ilçe var ise o ilçe bana göre Sürmene… Dokunulmamış ahşap tek gözlü evleri, dokusu hiç bozulmamış köyleri ile Sürmene Trabzon’un en güzel ilçelerinden bir tanesi.
Bununla birlikte Trabzon merkezde bulunan, bedesten tarihi çarşı, semerciler çarşısı, ve Kemeraltı çarşısını da görmeden Trabzon’dan ayrılmayın derim.
Trabzon’da Ne Yenir?
Kuymak
Herkesin bildiği ve muhlama ile karışan lezzet, kuymak olarak sadece Trabzon’da karşımıza çıkıyor. Bol mısır unu, tereyağında kavrulduktan sonra içerisine kolot peyniri ilave edilerek pişiriliyor.
Kaygana
Mısır unu, kuru ve taze nanenin, pazı ile birleşmesiyle hazırlanan kaygana sadece Trabzon’da yiyebileceğiniz bir lezzet olarak biliniyor.
Hamsili Pilav
Karadeniz’in simgesi olan hamsi, pilav ile Trabzon’da bizimle buluşuyor. İç pilavın hazırlanıp hamsi ile sarılması şeklinde hazırlanıyor.
Pırasa Tavası
Mısır unu, yumurta ve pırasanın birleşimi olan bu lezzet Trabzon sofralarının vazgeçilmezi.
Tomara Kızartması
Tomara otu bölgede en çok bulunan otlardan olduğu için Trabzonlular tarafından mısır unu ve yumurta ile birleşip kahvaltılarda omlet olarak servis ediliyor.
Trabzon Pidesi
Peynirli, kavurmalı, kıymalı yumuşacık bir pide ama en büyük lezzeti bol tereyağı.
Akçaabat Köftesi
Vazgeçilmez yöresel bir lezzet haline gelen Akçaabat köftesinin lezzetini sırrı; içine koyulan yayla sarımsakları…
Kefal Ekşilisi
Yuvarlak bir şekilde kesilen balıkların domates, soğan ve biberle buluşması, bol limon suyu ve limon dilimleri ile servis edilmesi.
Palamut Dolması
Ceviz içi, çam fıstığı ve kuş üzümü harcının palamuta doldurulması ve pişirilmesi.
Beton Helva
Uzun Sokak’ta aynı isimli dükkanda satılan beton helva tatlı sevenlerin mutlaka denemesi gereken lezzet.
Vakfıkebir Ekmeği
Ekşi mayayla yapılıp, yuvarlak şekil verilen ve odun ateşinde pişirilen ekmekler sıradan ekmeklerden çok daha farklı oluyor.
Dondurma
Trabzon’da tadılması gerekenlerden biri de sadece süt, şeker ve salep kullanılarak yapılan dondurma. Özellikle Trado Trabzon’un en meşhur dondurmacılarından biri.
Trabzon’un En İyi Restoranları
Müzeyyen Restaurant
Trabzon’un en iyi aile meyhanesi de diyebiliriz. Mezeleri, ızgaraları ve deniz mahsulleri, temiz servis anlayışı ile gidilmesi gereken yerlerden biri. Kendilerine ait köfte ve yaprak ciğeri yemenizi tavsiye ederim.
Bordo Mavi Balık Restaurant
Şehirdeki en iyi balık restoranı diye bilinen Bordo Mavi’de, rokalı ekşili lor peynirli salata ile levrek buğulama tercih edin derim.
Cemil Usta
Trabzon meydanda bulunan Cemil Usta tam bir kahvaltı şöleni hazırlıyor sizlere. Lahana sarması, köfte, piyaz ve turşularının lezzeti ile de bilinir.
Kayadibi Saklı Bahçe
Maçka yolu üzerinde bulunan Kayadibi Cafe, içinde adı gibi saklı bir bahçenin içinde yer alırken güzel kahvaltı durağı diyebilirim.
Tarihi Kalkanoğlu Pilav Evi
Nesilden nesile uzanan bir yolculuk ve gerçekten tarihi bir yerde kuru fasulye, kavurma, pilav, hoşaf tadabilirsiniz.
Trabzon’da Nerede Kalınır?
Nayino Dağ Evi
Mehmet Efendi Konağı
Trabzon Akçaabat’ta bulunan tarihi konak hem odaları hem de servis imkânı ile gerçekten butik bir konaklama için tercih edilmesi gereken yerlerden biri. Tarihi bir mahalle içinde sessiz ve sakin bir tatil için tercih edilebilir. Yemekleri ve yerel kahvaltısı ile huzur veren yerlerden.
Zağnos Paşa Konakları
Zağnos Vadi Parkı içerisinde yer alan konaklar hem şehir hem de doğa konsepti ile sizi bekliyor.
Grand Zorlu Otel
Trabzon şehir merkezinde, en eski ve en özel otel olarak karsımıza çıkıyor.
Trabzon Ramada
Trabzon Yomra’da bulunan Ramada Otel hem şehir merkezine yakınlığı hem de konforlu rahat ve temiz odaları ile konaklama imkanı sunuyor.
Trabzon’da Ne Yapılır?
Boztepe’ye çıkıp şehir manzarasını seyretmeden,
Sümela Manastırı’nı görmeden,
Müzelerini, camilerini gezmeden,
Plajlarında yüzmeden,
Şahinkaya’da tırmanış yapmadan,
Uzungöl’de yamaç paraşütüyle atlamadan,
Tarihi çarşılarında alışveriş yapmadan,
Kuymak ve hamsili pilav yemeden,
Kemençe ile horon oynamadan,
Fındık ocaklarında gezmeden,
Şehrin tarihi sokaklarında dolaşmadan,
Ve tabi ki Trabzonspor forması almadan dönmeyin derim.
Trabzon’a Nasıl Gidilir?
Trabzon’a gelmek de dönmek de çok kolay. Aracınızla Karadeniz Sahil Yolu’ndan, uçakla Trabzon havalimanından gelerek ve burada 4×4 bir araca kiralayarak şehri çok kolay gezebilirsiniz. Bu kolay ulaşıma yaylalar dahil değil.
Trabzon’dan Ne Alınır?
Giderken yanınızda, fındık, mısır unu, tereyağı, ve Kolot peyniri almayı unutmayın. Eğer daha yüksek bütçeli bir şey almak isterseniz de hemen her kuyumcu vitrininde bulunan Trabzon hasırlarına mutlaka göz atın.