DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Hasan Karal, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın yaş çay maliyetleriyle ilgili açıklamasına tepki göstererek, “19 çay bölgesi ziraat odasının hesaplamalarına göre 1 kilo yaş çay maliyeti 18,90 kuruş ile 21 lira arasında. Bakanın bizzat açıklayamayıp sosyal medyadan duyurduğu yaş çay alım fiyatı ise destekleme ile birlikte 19 lira. Bugün Tarım Bakanı, ‘Maliyetlere göre hazırlanmış, açıklanmış, çalışılmış makul bir alım fiyatı var’ diyor. Maliyet hesaplamasını TÜİK’e mi yaptırdınız Sayın Bakan?” dedi.
DEVA Partili Hasan Karal, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın TBMM’de gazetecilerin yaş çay alım fiyatına ilişkin sorusu üzerine yaptığı “ÇAYKUR'un alım fiyatıyla maliyetlerin arasında anormal bir durum yok. Maliyetlere göre hazırlanmış, açıklanmış, çalışılmış makul bir alım fiyatı var. Her sene olduğu gibi maliyetlere bakılır, onun üzerine makul gelir ya da kar konulur buna göre fiyat açıklanır. Geçen yıllardan hiçbir farkı yok. Ama geçen yıllarda da hatırlıyorsanız bu beklentiler çoktu, çok daha yükseklere çekilmişti. Doğru olduğunu düşünmüyorum." şeklindeki açıklamalarına tepki gösterdi.
Bakanlığın internet sitesi ve sosyal medya hesaplarından duyurduğu destekleme primi ile birlikte 19 lira olan yaş çay alım fiyatının bu yıl ilk kez enflasyon oranının altında kaldığını belirten Karal, 205 bin çay üreticisinin hayal kırıklığı yaşadığını kaydetti.
“Bölgede bugüne kadar görülmemiş bir tepki var, herkes sadece emeğinin karşılığını istiyor”
Hükümetin, üreticinin karşısına çıkmaya cesaret edemediği için yaş çay alım fiyatını sosyal medyadan duyurulduğunu anımsatan Karal, “Yüksek enflasyon her alanda olduğu gibi çay sektörünü de olumsuz etkiledi. Geçen yıla göre maliyetler yüzde 100’ün üzerinde arttı. Bütün bu olumsuzluklara rağmen üretimden vazgeçmeyen, çay tarımının sürdürülebilirliğini sağlamayı amaçlayan çay üreticilerimiz, 25 lira gibi bir rakam beklerken yaş çay alım fiyatının 19 lira olarak açıklanmasıyla hüsrana uğradı. Tarım Bakanının ‘Beklentiler çoktu, çok daha yükseklere çekilmişti’ açıklamasını da kınıyorum. Hiçbir üretici, emeğinden fazlasını istemiyor. Sadece hakkı olanı, insanca geçinmesini sağlayacak bir rakamı talep ediyor. Tüm Doğu Karadeniz bölgesindeki üreticilerimiz, çay müstahsillerimiz isyanda. Haklı olarak, bugüne kadar görülmemiş tepki ortaya koyuyorlar. Çoğu üreticimiz maliyetleri karşılayamadığı için tepki olarak çayını sokağa döktü. Sadece üreticilerimiz değil, üretici temsilcilerimiz de tepkili. Birçoğu bu vebale ortak olmamak için Ulusal Çay Konseyi üyeliğinden ayrıldı. Sezon yeni başladı ancak hiç de iyi başlamadı.” şeklinde konuştu.
“Açıklanan yaş çay alım fiyatı bile 19 ziraat odasının maliyet hesaplamasının altında kalıyor”
Milletvekili Karal, Rize Ziraat Odası’nın hazırladığı rapora göre 1 kilo yaş çayın maliyetinin 19,85 lira olduğunu belirtti. Ziraat odasının tüm girdileri kalem kalem çıkararak maliyet hesabı yaptığı ifade eden Karal, sözlerini şöyle sürdürdü:
“19 çay bölgesi ziraat odası, bölgelerinde yapmış olduğu yaş çay maliyeti belirleme çalışmalarında 1 kilogram yaş çay maliyetini 18,90 TL ile 21 lira arasında tespit etti. Yaş çay taban fiyatını ise ekonomik koşullar, bölgedeki tarımın sürdürülebilirliği, üreticilerin doğduğu yerde doyması için 25 lira olması gerektiğini ifade etti. Bakanın bizzat açıklayamayıp sosyal medyadan duyurduğu yaş çay alım fiyatı ise destekleme ile birlikte 19 lira oldu. Bu rakam, maliyetin bile altında. Bugün Tarım Bakanı, ‘Maliyetlere göre hazırlanmış, açıklanmış, çalışılmış makul bir alım fiyatı var’ diyor. Gerçek maliyet ortada. Bölgede faaliyet gösteren 19 ziraat odasının hesaplamaları gösteriyor ki hükümet yine rakamlarla oynuyor. Biz de soralım; maliyet hesaplamasını TÜİK’e mi yaptırdınız Sayın Bakan?”
