Karadeniz Bölgesi'nin muhteşem doğal güzellikleri ile ünlü Doğu Karadeniz Bölümü'nde bulunan Rize, zümrüt yeşili yaylaları, gür ormanları, temiz havası ve damakları şenlendiren lezzetleri ile öne çıkan bir şehir. Rize, Karadeniz'e kıyısı olan bir il olup, 3.920 kilometrekarelik toplam yüz ölçümüne sahiptir. 2022 yılı verilerine göre nüfusu 344.016'dır ve bu nüfus, Rize Merkez başta olmak üzere 12 farklı ilçede dağılmıştır. Nüfus yoğunluğu açısından en büyük ilçe Rize Merkez iken Hemşin, nüfusu en düşük ilçedir. Rize, Trabzon, Artvin, Erzurum ve Bayburt illeri ile sınırlarını paylaşır ve Karadeniz turlarının vazgeçilmez duraklarından biridir.
TURİZM VE İKLİM
Rize, özellikle bahar ve yaz aylarında hem yerli hem de yabancı turistlerin ilgisini çeken bir turizm merkezidir. Doğanın taptaze güzellikleri, serin yaylaları ve zengin tarihî mirasıyla Rize, turizm potansiyelini her geçen gün artırmaktadır. Rize'nin özel bir özelliği, Türkiye'nin en fazla yağış alan ili olmasıdır. Bu nedenle Rize'nin havası ılıktır ve yazın sıcaklardan kaçınmak isteyenler için mükemmel bir alternatiftir. Rize'nin toprakları, bol yağış nedeniyle gür ormanlarla kaplıdır ve bu alanların yaklaşık %48'i fundalık ve ormanlık alandır. Kestane, kayın, kızılağaç, defne, çınar, dişbudak ve gürgen gibi ağaç türleri Rize topraklarını süsler. Yüksek bölgelere çıkıldıkça ladin, köknar ve karaçam ağaçları da gözlemlenebilir. Rize, Türkiye'nin ormanlarının %25'ine ev sahipliği yaparak bir oksijen deposu niteliğindedir.
TARIM VE EKONOMİ
Rize'nin en önemli geçim kaynağı çay yetiştiriciliğidir. Yıllık yüksek yağış miktarı, yüksek nem seviyeleri ve sınırlı güneşli gün sayısı, Rize'deki tarım alanlarının neredeyse %90'ının çay tarlalarından oluşmasına yol açar. Rize, Türkiye'nin çay ihtiyacını tek başına karşılayan bir şehir olarak öne çıkar. Ayrıca, siyah, yeşil, beyaz çayın yanı sıra son yıllarda organik çay yetiştiriciliği de başlamıştır. Rize'de yetiştirilen çaylar, 100'den fazla ülkeye ihraç edilerek Türkiye ekonomisine büyük katkı sağlar.
Rize'de çaydan sonra en fazla yetiştirilen ürün fındıktır. Son yıllarda kivi yetiştiriciliği de önemli bir gelişme kaydetmiştir. Rize ayrıca mısır, fasulye ve patates gibi ürünleri de yetiştirir. Ancak, Rize'nin engebeli arazisi tarım araçlarının kullanımını kısıtlar. Meyve yetiştiriciliği açısından armut, elma ve mandalina en yaygın olanlardır. Balıkçılık ve orman ürünleri, Rize ekonomisine önemli katkılar sunar. Rize'nin nüfusunun yaklaşık %70'i tarım ile uğraşır ve yayla ve platolarda hayvancılık da yapılır. Ayrıca, arıcılık özellikle İkizdere'nin meşhur Anzer balı ile ünlüdür. Rize'nin sahil bölgelerinde balıkçılık, ekonominin ana bileşenlerinden biridir. Rize, balık üretiminde Türkiye'de Ordu, Trabzon ve İstanbul'dan sonra dördüncü sıradadır.
DOĞAL GÜZELLİKLER VE AKTİVİTELER
Rize'nin el değmemiş doğası ve muhteşem yaylaları, doğa severler için bir cennet gibidir. Özellikle bahar ve yaz aylarında, Ayder Yaylası, Ovit Yaylası, Pokut Yaylası, Anzer Yaylası, Gito Yaylası, Elevit Yaylası gibi yeşilin her tonunu barındıran yaylalara ilgi büyüktür. Yıl boyunca düzenlenen festivaller, ziyaretçilere unutulmaz deneyimler sunar ve bol miktarda oksijen almanın yanı sıra harika fotoğraf kareleri de yakalama fırsatı sunar. Rize yaylaları, kışın karla kaplandığında da büyüleyici bir güzelliğe sahiptir.
Rize, doğa sporları açısından da cazip bir destinasyondur. Fırtına Deresi, rafların macera arayanlar için en iyi tercihlerden biridir. Rafting yapmak, Fırtına Deresi'nin azgın sularında heyecan dolu anlar yaşamanıza olanak tanır. Daha fazla heyecan isteyenler için Ayder Yaylası'nda zipline aktivitesi de bulunmaktadır. Bu aktivite sayesinde Ayder Yaylası'nın güzelliklerini havadan gözlemleyebilirsiniz. Ayrıca, Rize, trekking için farklı zorluklardaki parkurlar sunar. Kuş gözlemciliği ve fotoğrafçılık tutkunları da doğanın güzelliklerine yakından tanıklık edebilirler. Kaçkar Dağı, dağcılık tutkunları için önemli bir tırmanış noktasıdır ve Türkiye'nin en yüksek dördüncü dağıdır.
Eğer Karadeniz gezisi planlıyorsanız, unutulmaz bir deneyim yaşamak için Rize'yi ziyaret etmeyi düşünmelisiniz. En az üç-dört gününüzü bu doğal güzelliklerle dolu şehirde geçirerek unutulmaz anılar biriktirebilirsiniz.
RİZE'NİN İLÇELERİ: HER BİRİNİN KENDİNE HAS GÜZELLİKLERİ
Rize, Türkiye'nin Karadeniz sahilinde sıralanan eşsiz ilçeleri ile tatilciler için birçok seçenek sunuyor. Bu ilçeler, her biri kendine has özelliklere sahip:
Rize Merkez: Rize'nin kalbi olan merkez, Rize Kalesi, tarihi çarşıları ve müzeleri ile ziyaretçilerine tarih dolu bir deneyim sunuyor.
Ardeşen: Ardeşen, Fırtına Deresi ve Anzer Yaylası gibi doğal güzelliklere ev sahipliği yaparak doğa severler için bir vaha.
Çamlıhemşin: Bu ilçe, göz alıcı Kaçkar Dağı, Palovit Şelalesi ve yöresel lezzetleriyle ünlüdür.
Çayeli: Güzel Çayeli, Çeçeva Köyü ve Ağaran Şelalesi ile doğal güzelliklerle çevrili.
Derepazarı: Tarihi ve doğal güzelliklerin buluştuğu bir yer olan Derepazarı, Eskitoğlu Şelalesi ile dikkat çekiyor.
Fındıklı: Fındıklı, tarihi evleri ve kendine özgü lezzetleri ile ilgi çekici bir destinasyon.
Güneysu: Güneysu, doğal güzellikler ve yemyeşil manzaraları ile huzur arayanlar için ideal.
Hemşin: Hemşin, Hemşin puşisi ve doğal güzellikleri ile ünlüdür.
İkizdere: Anzer Yaylası ve meşhur Anzer balı, İkizdere'nin cazibe merkezlerindendir.
İyidere: İyidere Plajı, İyidere Çayı ve Hacı Efendi Camii ile dikkat çeker.
Kalkandere: Çay ve bal üretimi ile ünlüdür, ayrıca güzel doğa manzaraları sunar.
Pazar: Tarihi kalıntılar, Kadınlar Pazarı ve lezzetli mutfağı ile ünlüdür.
RİZE'NİN MUTFAĞI
Rize'nin zengin mutfağı, yöresel lezzetleri ile ünlüdür. İşte Rize mutfağının bazı başlıca tatları:
Mıhlama: Mısır unu, tereyağı ve peynirin muhteşem bir birleşimi olan mıhlama, Rize'nin vazgeçilmez bir lezzetidir.
Karalahana Sarması: Karalahana yaprakları ile hazırlanan bu sarma, zeytinyağı, soğan, pirinç ve baharatlarla doldurulur.
Hamsili Pilav: Rize'nin deniz ürünlerinden en lezzetlisi olan hamsi, bu pilavda pirinçle harika bir ikili oluşturur.
Anzer Balı: İkizdere'nin ünlü Anzer Yaylası'nda üretilen bu özel bal, sağlığa birçok fayda sunar.
Laz Böreği: İnce hamurla yapılan bu tatlı börek, vanilya aroması ve şerbetle servis edilir.
Lahana Turşusu: Lahana turşusu, özellikle kış aylarında bolca tüketilir.
AKTİVELER VE DOĞAL GÜZELLİKLER
Rize, doğa severler ve macera arayanlar için birçok aktivite sunuyor:
Yayla Turizmi: Rize'nin zümrüt yeşili yaylaları, özellikle Ayder Yaylası ve Pokut Yaylası, yayla turizminin vazgeçilmezlerindendir.
Rafting: Fırtına Deresi, rafting meraklıları için harika bir mekan.
Trekking: Rize, trekking tutkunları için pek çok zorluk seviyesinde rota sunar. Kuş gözlemciliği ve fotoğrafçılık için de harika fırsatlar sunar.
Zipline: Ayder Yaylası'nda zipline yaparak muhteşem manzarayı kuşbakışı deneyimleyebilirsiniz.
Dağcılık: Kaçkar Dağı, dağcılar için tırmanış fırsatları sunar.
