Geçmişte Akdeniz'in Las Vegas'ı olarak da nitenlendirilen Maraş, Kıbrıs’ta yaşanan savaş nedeniyle Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi'nin aldığı karar uyarınca hem yerleşime hem de iskâna kapatılmıştı. 1974 yılında kapatılan Kapalı Maraş uzun yılların ardından geçtiğimiz haftalarda ziyarete açıldı.
KAPALI MARAŞ NEREDE?
Maraş, Gazimağusa şehrinde bulunan mahalle, Kıbrıs'ın en ünlü bölgesiydi. Yapılan anlaşmalar sonrası büyük bir kısmı yerleşim ve iskana kapatılmıştır.
MARAŞ NEDEN KAPATILDI?
Maraş, KKTC'nin Gazimağusa şehrinde bulunan mahalle, ülkenin en ünlü bölgesiydi. Maraş, Akdeniz’in Las Vegas’ı olarak biliniyordu. ‘Hayalet Şehir' olarak da bilinen Maraş, Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’nin aldığı karar uyarınca hem yerleşime hem de iskâna kapatılmıştı.
Maraş, 1974 yılında 13 Ağustos'ta (o gün son bulan) İkinci Kıbrıs Harekâtı sırasında Maraş, 1974 yılında 13 Ağustos'ta İkinci Kıbrıs Harekâtı sırasında Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından ele geçirildi.
KAPALI MARAŞ BÖLGESİNE KİMLER GİREBİLİR?
1974 öncesi Akdeniz'in en ünlü tatil merkezlerinden biri olan Maraş, şu sıralar Birleşmiş Milletler tarafından denetlenen ve Kıbrıs adasını ikiye ayıran “Yeşil Hat” tampon bölgesindedir. İçerisinde BM'ye ait bir adet bina bulunmaktadır. Yaklaşık 400 metre ilerisinde ise altı apartman Türk Silahlı Kuvvetleri'ne orduevi yapılması için tahsis edilmiştir.
Türk Silahlı Kuvvetleri mensupları ile orduevi yanında bulunan kız öğrenci yurdunda kalan öğrenciler dışında içeriye giriş kesinlikle yasaktır. Hayalet şehri görmek isteyen yabancı turistler Maraş İkon Kilisesi'nden öteye gidememektedirler. Ancak 2016 yılından itibaren turistlerin kiliseye de girmeleri yasaklanmıştır. Askeri kartı olanlar, yurtlarda kalanlar ve kayıtlı taksiler haricinde hiçbir şekilde sivil araç ve yaya Kapalı Maraş Bölgesi'ne alınmamaktadır.
Maraş veya Varoşa...
Bir zamanlar Kıbrıs'ın tatil merkeziydi. Ülkenin en güzel plajlarının yer aldığı, altın rengi kumsalı ve masmavi deniziyle Hollywood yıldızlarının bile vazgeçilmezlerindendi. Kilometrelerce uzunlukta kumsalıyla, 1974'ten önce Akdeniz'in Las Vegas'ı olarak biliniyordu.
Kıbrıs Barış Harekatı sırasında Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından ele geçirilen Maraş; Türkiye’nin pek çok kez girişimde bulunmasına karşın Rum tarafının uzlaşmaz tavrı nedeniyle kapalı kaldı. Adının başına eklenen ‘kapalı’ tanımlaması 46 yılın ardından nihayet kaldırılıyor. Türkiye’nin ve kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin yıllarca süren çabası sonucu Maraş açıldı ve kent yeniden hayat buldu.
Bölge bir hayli kıymetli çünkü Ada'yı ikiye ayıran yeşil hat üzerinde ve bir tampon bölge konumunda. Bölgenin tamamı olmasa bile bir bölümüne girmek artık serbest. Kentin kademeli olarak açılması planlanıyor.
Kıbrıs için Maraş’ın ayrı bir yeri var. 1974’teki barış harekâtından beri kapalı olan bölgede pek çok Kıbrıslının anıları ve hayalleri de yarım kalmıştı. 46 yıl önce tarihin adeta donduğu Maraş yıllarca anlatılan hikayelerin ve anıların tecrübe edildiği bir yer artık.
Maraş'ın hikâyesini dinleyenler o hikayelerin yaşandığı yerleri yerinde görebiliyorlar artık. Bu nedenle açılır açılmaz ziyaretçi akınına uğrayan kentte işyerleri de birer birer açılmaya başladı. Hayalet kent üzerindeki ölü toprağını atmak için büyük potansiyel ve heyecana sahip.
Hem Kıbrıslılar hem de turistler o heyecanı çok yoğun yaşıyor bugünlerde.
''Kapalı Maraş’ın kısmi de olsa açılması bir Türk olarak bize mutluluk veriyor. Ben birkaç sefer gezme fırsatı buldum. Şu an bisikletle tekrar gezeceğim içerileri. Binaların harap halde olduğunu görüyorum. Atıl bir şekilde kalmasına zaten gönlümüz razı değildi. Bir şekilde buna başlanmış olması gurur veriyor aynı zamanda.''
46 yılın ardından açılan ve adının başındaki ‘kapalı’ tanımlamasından kurtulan Maraş küllerinden yeniden doğuyor.
''Her gezdiğimde de her binaya baktığımda da çok değişik bir hüzün yaşıyorum açıkçası. Ben burada duygudan duyguya geçiyorum. Çok hoşuma gitti, çok etkilendim. Hemen hemen her akşam bir gezi yapıyoruz burada. Bir buçuk, iki saatlik bir yürüyüş oluyor bizim için. Burası gerçekten çok çok güzel bir yer. Tamamen açılmasını istiyorum, bekliyorum ve burada olmaktan çok mutluyum.''
Kentte yolların yapımı ve binaların onarılmasına başlandı. Belki de bir süre sonra yeniden eski cazibesine kavuşacak ve eskiden olduğu gibi dünyanın önemli turizm beldelerinden biri haline gelecek.
