Pandemi ile aldığı ağır yaraları 2022’deki hızlı ivmelenme ile saran, 2023’te ise deprem felaketi ve bölgedeki savaşların etkisi ile büyüme hedefinin altında kalan turizm sektörü için 2024’ün bir dönüm noktası olması bekleniyor. Geçen yılı 56.7 milyon turist ve 54.3 milyar dolarlık gelirle kapatan sektörün 2024 hedefi 60 milyon turist ve 60 milyar dolarlık gelir elde etmek. Fiyat artışları ile gündeme gelen sektör, 2024’te küresel turizm hareketlerinin 2019’a döneceği beklentisi ile Türkiye’nin ortaya koyduğu fiyat seviyesinin testten geçmesini bekliyor.
Özellikle şehir otellerinde nisan ayı itibarıyla beklenen hareketliliğin Türk turizmini 2024’te yeni rekor ve zirvelere taşıması öngörülüyor.
NİSANDA HAREKETLİLİK BAŞLAYACAK
Yükselen turist sayısına rağmen otellerin geçen yıl doluluklarda yüzde 10’luk kayıp yaşadığını kaydeden Türkiye Otelciler Birliği Başkanı Müberra Eresin, oda fiyatlarında ise artış olduğuna işaret etti. Bu yıl için de fiyatlarda yüzde 8’lik artış olduğunu Türkiye’nin hâlâ seyahat edilmek istenen destinasyonların en başında geldiğini aktaran Eresin, “Nisan ayına kadar şehir otellerinde bir hareket görmüyoruz. Nisan itibarıyla umuyoruz ki, 2024 daha iyi bir yıl olur ve hedeflerimize ulaşırız. Tek dileğimiz dünyada barışın sağlanması, savaşın konuşulduğu bir ortamda turizm hareketliliğinden bahsetmek çok zor. Bu ortamda 2023 rakamları bir mucizedir aslında” dedi. Türkiye Otelciler Federasyonu Başkanı Erkan Yağcı ise 2024’ün bir test yılı olacağını belirterek, “Hem gelir hem kişi sayısını korumak bu yıl bizim çok önemli. 2024, fiyat artışlarının dünya piyasasında kabul edilmesinin test edildiği bir yıl olacak” diye konuştu.
Markalaşmaya ihtiyaç var
Sektörün 2024 için umut vaat ettiğini ve burada markalaşmanın büyük önem taşıdığını kaydeden Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı (TTYD) Naile Göçen Çukurova şu değerlendirmeyi yaptı: “2024’ün başlarında genel bir resme baktığımızda ana pazarlarımızda rezervasyonların iyi bir yükselişte olduğunu görüyoruz. Son on yıla bakarsak, ciddi bir sıçrama yaptık. Fiyatlarda standartlarımızı yükseltebiliyoruz. Çünkü marka demek güven demek. Markalaşmaya ihtiyacımız var. O yeterlilikte tesislerimiz, otel zincirlerimiz var. Bu noktada markalaşma sürecimizin güçlenmesi gerekiyor.”
2024’ÜN ÖNE ÇIKAN TRENDLERiNi YORUMLADILAR
Öne çıkan pazarlar ABD İngiltere ve AB olur
Hilton Türkiye Üst Sınıf ve Lüks Otellerden Sorumlu Ülke Müdürü Armin Zerunyan
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 2024 için 60 milyon turist ile 60 milyar dolarlık gelir hedefi koyduğunu hatırlatan Hilton Türkiye Üst Sınıf ve Lüks Otellerden Sorumlu Ülke Müdürü Armin Zerunyan, Türkiye’nin Hilton’un küresel ölçekteki en önemli pazarlarından biri olduğunu dile getirdi. Uluslararası toplantı, teşvik, kongre ve etkinlik turizmi (MICE) alanında büyük bir potansiyel gördüklerini belirten Zerunyan, 2024 beklentilerini şöyle aktardı: “Sektördeki riskleri değerlendirirken, coğrafi konuma bağlı gelişmeleri de yakından takip ediyoruz. Bu, siyasi ve ekonomik gelişmelerden küresel trendlere kadar geniş bir yelpazeyi kapsıyor. Fakat, tüm koşulları göz önünde bulundurduğumuzda şirket olarak gelecek yıl için turizm sektörü adına beklentilerimizin olumlu yönde ilerlediğini söylemeliyiz. ABD, İngiltere ve AB ülkeleri önemli pazarlar olmaya devam edecek. Nefes kesen doğal güzellikleri ve farklı damak zevklerine hitap eden zengin gastronomisiyle Türkiye’nin küresel pazardaki cazibesi, İstanbul’un, Travel + Leisure Reader’s Choice tarafından 2023 yılının Avrupa’daki en iyi destinasyonu olarak seçilmesiyle bir kez daha gözler önüne serildi.”
Yerli turistler rotayı yurt dışına çeviriyor
Geçen yıl yavaş bir başlangıç yapan iç pazarda dinamiklerin değiştiğini kaydeden Setur Turizm Genel Müdür Yardımcısı Koray Küçükyılmaz, “2023 yılında gördüğümüz temel değişimin, iç pazar payının bir miktar dış pazara kayması olduğunu söyleyebiliriz. Türkiye’deki yüksek enflasyon ve pandemi sonrası yükselen deneyim odaklı seyahat trendi nedeniyle de tatil severler yurt dışı seyahatlerine yöneldi. Setur olarak, misafir portföyümüz ağırlıkla iç pazara yönelik olmakla birlikte, 2023 yılında dış pazar payının arttığını gördük” dedi. 2024 yılında sektör için sınırlı bir büyüme öngördüklerini fiyat kalite dengesinin öne çıktığını aktaran Küçükyılmaz şöyle devam etti: “Özellikle yurt dışı turlarımızda geçen yıla göre yüzde 50 oranında büyüme hedefimiz bulunuyor. Yurt içine baktığımızda, 2024 yılı için otel fiyatlarında geçen yıla göre ortalama yüzde 60 artış olmasına rağmen büyüme beklediğimizi söyleyebiliriz. Yurt dışı turizmi açısından da 10 Yunan adası için kapıda vize uygulamasının gelmesi ile birlikte 2024 yazında Türkiye’den Yunanistan’a seyahatlerde büyük bir talep artışı bekleniyor.’ Küçükyılmaz, Tayland, Bali, Balkanlar, Mısır, ve İtalya, İspanya, Fransa ve Orta Avrupa’nın da öne çıktığını sözlerine ekledi.
Kamp turizmi ve tIny house yeni bir kapı açar
Türkiye’de otelcilik sektörünün olumlu bir ivme yakaladığına dikkat çeken Accor Türkiye Operasyon Başkan Yardımcısı Sinan Köseoğlu, sürdürülebilir ve çevreci turizm yaklaşımlarının sektörde yeni akımlar yarattığını aktardı. “Örneğin kamp turizmi, tiny house konaklamaları sektörümüzde yeni bir kapı açabilir. Accor’un da bu konuda geliştirdiği markaları mevcut. Bunun yanı sıra macera turizmi, gastronomi turizmi ve sağlık-tedavi turizmi gibi farklı segmentlerdeki turist sayısının artacağını öngörüyoruz” ifadelerini kullanan Köseoğlu, Türkiye’de ilk etapta 2024 yılının sonuna kadar 14 otel yatırımı planladıklarını ve Türkiye’deki otel sayılarını 5 yıl içerisinde 100’e tamamlamayı hedeflediklerini açıkladı. Türkiye’nin, gelen ziyaretçi sayısının sürekli artmasıyla turizmde kayda değer bir büyüme yaşadığına işaret eden Köseoğlu, şöyle devam etti: “2024 yılına baktığımızda ise Türk turizm sektörünün geleceği olumlu görünüyor. Türkiye’nin daha fazla seyehatsever çekme yönündeki çabaları ve altyapı geliştirme yatırımlarıyla birlikte sektörün gelişmesi bekleniyor. Bunun yanı sıra özellikle geçtiğimiz yıl Suudi Arabistan’dan gelen turist oranında 2022’ye kıyasla düşüş yaşansa da Accor olarak Suudi Arabistan, halihazırda en büyük hedef pazarlarımızdan biri.”
Rezervasyonlar arttı 2024 umut veriyor
Zorlu geçen 2023’ün son çeyreğinde rezervasyonların arttığını ve durumun 2024 için umut sinyalleri verdiğini kaydeden Kaya Palazzo Hotels & Resorts COO’su Hakan Demirçeken, sektör paydaşlarının dinamik bir strateji benimsemelerinin ve adaptasyon kapasitelerini güçlendirmelerinin önemli olacağını dile getirdi. Türkiye’nin turizm sektörünün de 2024’te olumlu bir büyüme potansiyeli taşıdığını aktaran Demirçeken, şöyle devam etti: “Ülkenin tarihi ve kültürel zenginlikleri, doğal güzellikleri turistleri cezbetmeye devam edecektir. Ayrıca, sürdürülebilir turizme odaklanma ve kaliteli hizmet sunma fırsatları değerlendirilebilir. Ancak, küresel ekonomik dalgalanmalar, artan maliyetler, altyapı eksiklikleri, vize politikalarındaki değişiklikler gibi riskler ve pandemi, doğal afet gibi beklenmedik durumlar da sektörü olumsuz etkileyebilir. Türkiye’nin turizmde sürdürülebilir bir büyüme için bu faktörleri dengelemesi önemlidir.” Kaya Turizm Grubu olarak toplamda 12 otellerinin bulunduğunu belirten Demirçeken, “Özellikle Antalya, Kuzey Kıbrıs ve Bodrum’daki otellerimizde Avrupa ve Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) ülkelerinden yüksek sayıda misafir ağırlıyoruz. Bu sene kış otellerimizdeki doluluk oranı ve yaz otellerimizde şimdiden elde ettiğimiz yüksek erken rezervasyon sayıları, bizlere 2024’ün hem iç hem de dış pazar açısından olumlu ilerleyeceğini gösteriyor” dedi.
Yeni sezonda harcamalar artacak
Pandemi sonrası dünya genelinde seyahat hareketlerinde yaşanan canlanma ile birlikte, 2021 ve 2022 yıllarında sektörün yaşadığı olumlu ivmelerin 2023’te hedefleri yukarı taşıdığını kaydeden Elite World Hotels & Resorts CEO’su Orkun Petekçi, deprem felaketinin sektörü ve talebi yıl sonuna kadar etkilediğini söyledi.
2024’TE TALEP TOPARLANACAK
Yılın kalan döneminde de talep düşüşü ile bu olumsuz sürecin yıl sonuna kadar devam ettiğini kaydeden Petekçi, bu yıla dair beklentilerini “2024 yılında, talebin toparlanacağına dair düşüncelerle hedeflerimizi belirledik. 2024 yılında beklentimiz, ana pazarlarımız olan Rusya, Almanya ve İngiltere’den gelen talebin aynı şekilde pozitif yönde seyredeceği şeklinde. Bunun yanı sıra, ülkemiz için potansiyel pazarlardan olan Uzak Doğu’dan gelen ziyaretçi sayısının artacağına inanıyoruz. Doluluk oranları konusunda 2023 seviyesinin üzerinde bir beklentimiz bulunmakta ve kişi başı harcamalarda bir artış bekliyoruz” ifadeleri ile aktardı. Yakın coğrafyalarda yaşanan gelişmelerin de risk unsuru olabileceğini dile getiren Petekçi, “Euro/dolar kur hareketliliğinden bağımsız olarak, üretim girdilerimizdeki artan fiyatlar satış fiyatlarımıza yansıdığı için, kişi başı ziyaretçi harcamalarında doğal bir artış olmasını öngörüyoruz” dedi.
İklim etkisi ile plaj turizmi Karadeniz Bölgesi’ne kayacak
İklim değişikliği turizm sektöründe de dengeleri değiştirirken, yapılan çalışmalar önümüzdeki dönemlerde özellikle sahil turizminde Karadeniz Bölgesi’nin öne çıkacağına işaret ediyor. Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi’nden Dr Nazan An ve Dr Tufan Turp tarafından hazırlanan çalışmaya göre, Karadeniz Bölgesi’nin plaj turizmi için öne çıkacağına dikkat çekilerek, “Özellikle Sakarya, Ordu, Samsun, Trabzon’da ve Rize’de bazı bölgelerin, Tatil İklim Endeksi sınıflandırmasındaki en ideal koşullara ulaşabileceği öngörülüyor” denildi.