Türkiyedeki ahşap ev modellerilerine baktığımız zaman Çayeli evleri, gerek mimari yönden gerekse sağlamlık bakımından diğerlerinden çok farklıdır.
Tarihte Çayelili ahşap ev ustaları Batum'dan Of’a kadar olan bölgede Ahşap evler imal ettiler.
Karadenizli Ustalar 40-70 li yıllara kadar bölgenin en meşhur ustalarıydı.
Aynı zamanda Çay’dan önce Çayeli'nin dağ köylüleri kaçak Ormancılık işleriyle uğraşırdı.
Genelde Kestane,Kara Çam, Kızılağaç ve Gürgen Usta ellerde biçilir ve tahta haline getirilirdi.
Ahşap üretim yerinin Çayeli olması aynı zamanda iyi ustalar yetiştirmiştir.
Ahşap ev modellerimiz,
Alt kat
4 oda +Heyat (Büyük)
3 oda+Hol (orta)
2 oda +hol (küçük)
Üst kat
4-2-1 (semere oda ) şeklindedir.
Arka bölüm
Konaklarda kesme taş kemerli ocakbaşı, mutfak, kiler, hamam, taş misafir odası şeklindedir.
Diğer modeller kemer hariç Ocakbaşı, mutfak, kiler, hamam, misafir odası şeklindedir.
Bacalar ateş başından yukarıya doğru boğumlu, yaklaşık 10-12 m yüksekliğinde yuvarlak ya da kare şeklindedir.
Ahşap ev terimleri
Havra usülü
Hayat
Bulme
Darni
Semere
Ağir dibi
Yanağiri
Ocakbaşı
Sacayak
Hemam
Gibi terimlerdir.
Özellikle pandemi sonrası Ahşap evlerimiz satılıyor,hemde yok pahasına!
Son 30 yılda satılan ahşap ev pandemi döneminde satılmıştır. Ne kadarı tekrar kurulmuştur derseniz belki %10. Önümüzdeki 10-20 yıl içinde ahşap evlerimiz çok değerlenecektir.
Lütfen evinizi satmayın, bozmayın, anılarınızı yok etmeyin. Özellikle hanımlar ahşap ev istemiyor çünkü temizliği vs çok zor. Onlarada hak veriyoruz fakat bu evler bizim kendimize özgü mimarimizdir, gelecek nesillere aktarılması gerekiyor.
En azından Su almayacak şekilde çatıların sac yapılması gerekiyor.
Mimarimiz, kültürümüz, anılarımız yok olmadan, en azından ebediyete göçmüş eşsiz ustalarımızın anısına,Kültür ve Turizm bakanlığı tarafından Çayeli evleri projesiyle tarihi evlerimiz kayıt altına alınıp restore edilmelidir.