Türk Hava Yollarının (THY) endirimli Qafqaz kampaniyasının təşkil etdiyi şəhərlərdən biri olan qardaş Azərbaycanın paytaxtı Bakı gəzməli yerlər baxımından bir çox tarixi binaya ev sahibliyi edir.
Bakı Qafqaz regionunun ən mühüm ticarət və mədəniyyət mərkəzlərindən biridir. Liman şəhəri olan Bakı mədəni fəaliyyətləri ilə də diqqət çəkir. Bakıda çoxlu sərgi salonları, teatrlar və kinoteatrlar var.
Şəhərin mədəni irs baxımından zənginləşməsinin ən böyük səbəbi kimi ərəb, Osmanlı və Rusiya hakimiyyəti altında keçirdiyi illər və zərdüştilərin bölgəyə verdiyi əhəmiyyət göstərilir. Bundan əlavə, müstəqillikdən sonra tikilmiş və müasir memarlıq elementlərini özündə əks etdirən neftlə zəngin Bakıda gəzmək və əylənmək üçün çoxlu yerlər var.
Miladdan əvvələ qədər uzanan tarixi ilə bir çox mədəniyyəti özündə cəmləşdirən şəhər öz təbii gözəlliklərini, mehriban qonaqpərvər münasibətini və tarixi fakturasını hər küçəsində əks etdirir. Uzun illər Sovet İttifaqının himayəsində olan Bakıda tikilmiş bir çox binalar rus memarlığının xüsusiyyətlərini daşıyır.
1991-ci ildə müstəqilliyini elan edən Bakı sürətlə dəyişir və inkişaf edir. Şəhərin ilk yaşayış massivini yerli sakinlər İçərişəhər adlandırırlar. Bu bölgədə müxtəlif mədəniyyət və incəsənət tədbirləri keçirilir və çoxlu tarixi binalar var.
2012-ci ildə 57-ci Eurovision mahnı müsabiqəsinə, 2015-ci ildə Avropa Oyunlarına və 2016-cı ildə Formula 1 Avropa Qran Pri yarışlarına ev sahibliyi edən Bakı hər il milyonlarla turist tərəfindən ziyarət edilir.
Bakıda gəzməli yerlərin siyahısı
Bakıda gəzməli yerlərin əksəriyyəti şəhərin tarixi hissəsindədir. Şəhərin bu ərazidən başqa, piyada rahat gedə biləcəyiniz bir yerə getmək istəyirsinizsə, metro, avtobus və ya mikroavtobuslardan istifadə edə bilərsiniz. Atəşgah və Yanar Dağ kimi şəhər mərkəzindən uzaq yerlər üçün ən qənaətcil variant avtobus xidmətlərindən istifadə etməkdir.
1- İç Şəhər
Yerli əhalinin “Xaraba şəhər” adlandırdığı İçəri Şərər çoxlu tarixi tikililəri özündə cəmləşdirdiyi üçün səyahət edənlərin mütləq Bakıda gəzməli olduğu yerlər siyahısına daxil etməli olduğu bölgədir.
Paleolit dövründən yaşayış məntəqəsi kimi istifadə edilən bölgə 2000-ci ildə YUNESKO-nun Ümumdünya Tarixi İrs Siyahısına daxil edildikdən sonra 2003-cü ildə nəsli kəsilməkdə olan dünya irslərindən biri kimi qəbul edilib. Köhnə şəhərin daş daş küçələrində əllidən çox tarixi bina var.
2- Şirvanşahlar sarayı
Yerli memarlığın ən mühüm nümunələrindən sayılan Şirvanşahlar Sarayı Şirvanşahlar sülaləsinin şahı İbrahim Xəlilullahın dövründə tikilmişdir.
İçəri Şəhər Bölgəsindəki XV əsr abidəsi keçmişdə xəstəxana və kazarma kimi istifadə olunduqdan sonra bu gün muzey kimi fəaliyyət göstərir.
Həftənin hər günü saat 10.00-18.00 arasında ziyarət edə biləcəyiniz muzeydə şahlara məxsus şəxsi əşyalar ilə yanaşı vitraj, xalça kimi əl işləri sərgilənir.
3-Qız qalası
Qədim Zərdüşt məbədi olduğu düşünülən 27 metr hündürlüyündəki Qız qalası 12-ci əsrdə tikilib.
Tarixi haqqında çoxlu hekayətlər danışılan qüllə 18-19-cu əsrlərdə mayak kimi istifadə olunub. İçərişəhərin cənub-şərq hissəsində yerləşən 8 mərtəbəli binada bu gün suvenir satıcılarının stendləri və sərgiləri keçirilir. Bundan əlavə, qüllənin zirvəsinə qalxsanız, limanı, sahilin çox hissəsini və İçərişəhərin tarixi binalarını çəkə bilərsiniz.
4-Atəşgah
Adı “Od məbədi” mənasını verən Atəşgah Bakı şəhərinin mərkəzindən 30 kilometr aralıda, Suraxanı qəsəbəsində yerləşir.
Sağ qalmış üç Zərdüşti məbədindən biri olan məbədin ilk quruluşu olan tövlə hissəsi 1713-cü ildə, mərkəzi səcdəsi isə 1810-cu ildə tikilmişdir.
Keçmişdə zərdüştilərin mühüm ibadət yeri olan binanın bəzi otaqları bu gün muzey kimi istifadə olunur. Mənəvi və tarixi dəyərinə görə Bakıda gəzməli yerlər siyahısında yeri olan məbəd Novruz şənliklərində də istifadə olunur.
5-Bakı Bulvarı
Bakının sahil xəttinə paralel uzanan Bakı bulvarı 1909-cu ildə açılıb. Ötən əsrin əvvəllərində Bakıda yaşamış neft tacirlərinin iqamətgahı kimi seçilən ərazi sonralar Dənizkənarı Milli Park adlandırılıb və mühafizə olunub.
Dənizi dolduraraq yaradılan bulvar müstəqillik əldə etdikdən sonra genişləndirilərək muzeylər, abidələr, əyləncə mərkəzləri ilə diqqət mərkəzinə çevrilib.
6-Dövlət Bayrağı Meydanı
Əsası 2007-ci ildə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev tərəfindən qoyulan və 2010-cu ildə istifadəyə verilən Dövlət Bayrağı Meydanı Hərbi Dəniz Qüvvələri bazasının yaxınlığında yerləşir.
Dənizkənarı meydanda Azərbaycan xalqının birliyini və bütövlüyünü rəmzi olan 162 metr uzunluğundakı bayrağı ilə “ən uzun bayraq” rekordu qıran, Azərbaycanın gerbi və dövlət himninin əks olunduğu məqbərə var. Ginnesin Rekordlar Kitabı.
7-Qobustan Milli Parkı
Rəsmi adı Qobustan Qaya Sənəti Mədəni Landşaft Ərazisi (Qobustan Milli Parkı) olan milli park Bakıdan 64 kilometr aralıda yerləşir.
Qafqaz dağlarının cənub-şərq sonundakı ərazidə 40 min il əvvələ aid qayaüstü təsvirlər var. Adını bölgədəki dağ aşırımlarından (yerli dildə qobu) götürən milli parkda digər qiymətli tapıntılar olan mağara məskənlərinə və qəbiristanlıqlara baş çəkərək bölgə haqqında dəyərli məlumatlar əldə edə bilərsiniz.
8- Alov Qüllələri
Bakının ən hündür binaları sayılan Flame Towers ofis, rezidensiya və otel kimi istifadə edilən 3 qüllədən ibarətdir. Tikintisinə 2007-ci ildə başlanan və 2013-cü ildə tamamlanan binaya 350 milyon dollara yaxın vəsait xərclənib.
Bakının simvollarından sayılan binanın ən mühüm xüsusiyyəti qüllələrin adının mənbəyi olan 10 min LED armaturla örtülmüş xarici səthinin gecə saatlarında yaratdığı möhtəşəm mənzərədir.
9-Şəhid Hyaban
Şəhərin mərkəzinə piyada məsafədə yerləşən Şəhidlər Xiyabanı, Kirov parkı adlanan ərazi ilk olaraq Bakı döyüşlərində şəhid olan Azərbaycan və Türkiyə əsgərlərinin dəfn olunduğu Şəhidlər Xiyabanı adlandırılıb.
1924-1990-cı illərdə bölgəyə nəzarəti ələ keçirən bolşeviklər tərəfindən adı dəyişdirilən və əyləncə mərkəzi kimi istifadə edilən ərazi 1990-cı ildəki Qara Yanvar hadisəsindən sonra yenidən köhnə adı ilə çağırılmağa başlayıb.
15 min məzarın olduğu şəhidlər məzarlığında Osmanlı ordusunun komandanlığı altında şəhid olan 1130 türk əsgəri dəfn edilib. 1999-cu ildə açılan abidədə şəhidlərin adlarını görə bilərsiniz.
10 - Nizami küçəsi
Bakıda alış-veriş həvəskarlarının gəzməli olduğu yerlər siyahısında xüsusi yeri olan küçə Azərbaycan şairi Nizami Gəncəvinin adını daşıyır. Nəqliyyat vasitələrinin hərəkətinə qapalı olan 3,5 kilometrlik küçədə alış-veriş edə biləcəyiniz mağazalarla yanaşı, çoxlu tarixi dəyərə malik binalar da var.
Şəhərin mərkəzini qərb-şərq müstəvisində kəsən piyada yolu axşam işıqlandırması sayəsində şəkil çəkdirməyi sevən tətilçilər üçün ideal atmosfer yaradır.
11-Heydər Əliyev Mədəniyyət Mərkəzi
İraq-Britaniya memarı Zaha Hadid tərəfindən layihələndirilmiş Heydər Əliyev Mədəniyyət Mərkəzinin (Heydər Əliyev Mərkəzi) tikintisinə 2007-ci ildə başlanılıb və 2012-ci ildə başa çatdırılaraq istifadəyə verilib.
Müfəssəl dizaynı Saffet Kaya Bəkiroğlunun imzasını daşıyan bina qısa tarixə baxmayaraq, xarici görünüşü və interyerindəki orijinallığı sayəsində Bakıya gələn səyahətçilərin görmək istədikləri məkana çevrilib.
Heydər Əliyevin anadan olmasının 89-cu ildönümündə istifadəyə verilən binada konsert zalları, rəsm qalereyası, muzey və kitabxana var.
12- Yanar Dağ
Ötən əsrin 50-ci illərində rayonda heyvan otaran çobanın təbii qaz mənbəyinin alov alması zamanı alov yandırmaq istəyərkən təsadüfən aşkar edildiyi güman edilən Yanar dağı duz gölləri ilə məşhur olan Abşeron yarımadasının Bakı yaxınlığında yerləşir. .
Fasiləsiz yanan qaz mənbəyində təzyiq səbəbindən alovun hündürlüyü bəzən 3 metrə çatır. Bakıdan çıxan avtobuslarla rayona rahatlıqla çata bilərsiniz.
13-Azərbaycan Xalça Muzeyi
Dünyanın ilk və ən böyük xalça muzeyi adına sahib olan Azərbaycan Xalça Muzeyi (Milli Xalça Muzeyi Azərbaycan) 1967-ci ildə xalçaçı və rəssam Letif Kərimovun rəhbərliyi ilə yaradılmışdır.
2014-cü ildə Bakı bulvarının davamı olan Mikayıl Hüseynov küçəsində inşa edilən yeni binasına köçən muzeydə 6 mindən çox xalça nümayiş etdirilir.
Xronoloji ardıcıllıqla və istehsal olunduğu bölgəyə görə sadalanan xalçalar arasında orta əsrlərdən ötən əsrə kimi Azərbaycanın müxtəlif bölgələrindən toplanmış nümunələr də vardır.
14- Azərbaycan Dövlət Filarmoniyası
Repertuarında klasik batı müziği ve Azerbaycan müziği eserlerinin bulunduğu ulusal filarmoni orkestrasının performans sergilediği Azerbaycan Devlet Filarmonisi (Azerbaijan State Philharmonic Hall), Ermeni mimar Gabriel Ter-Mikelov'un tasarımıyla 1910-1912 yılları arasında inşa edilmiş.
Dönemin yüksek sınıfının konserleri izlemesi için açılan bina Azerbaycan Halk Cumhuriyeti döneminde ve Rus İç Savaşı sırasında mitingler için kullanılmış.
15- Azerbaycan Ulusal Tarih Müzesi
Bakıda gəzməli yerlər siyahısına sonuncu daxil etdiyim Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyi Tağıyev küçəsində yerləşir.
Əsası 1920-ci ildə qoyulmuş muzey iki hissədən ibarətdir ki, onlardan biri neft taciri və xeyriyyəçi Zeynalabdin Tağıyevin evidir. Ölkənin ilk dövrlərinə aid etnoqrafik və arxeoloji eksponatların sərgiləndiyi Azərbaycanın ən böyük muzeyində ümumilikdə 300 min eksponat var.
Bakının digər görməli yerləri
Bunlar qısaca olaraq Bakının görməli yerləri siyahısına ilk növbədə əlavə edə biləcəyiniz görməli yerlərdir. Əgər Bakı səfəriniz zamanı vaxt probleminiz yoxdursa, aşağıdakı yerləri səyahət siyahınıza əlavə edə bilərsiniz:
• Crystal Hall (Baku Crystal Hall)
• Abşeron yarımadası
• Azərbaycan Milli İncəsənət Muzeyi (Azərbaycan Milli İncəsənət Muzeyi)
• Bibiheybət məscidi (Bibi-Heybət məscidi)
• Fəvvarələr Meydanı
• Bakı Miniatür Kitablar Muzeyi
• Azərbaycan Milli Geyim Muzeyi
• Bakı Zooparkı
• Bakı Televiziya Qülləsi (Bakı Televiziya Qülləsi)
• Park Bulvar, Tarqovi küçəsi
• Təzə Pir məscidi
• Təzə bazarı
• Milli Elm Muzeyi və Azərbaycan Beynəlxalq Muğam Mərkəzi
