Eğer siz de benim gibi bugüne dek görme fırsatı yakalayamadıysanız tez vakitte bir Amasya çıkarması yapın. Ama durun Amasya gezilecek yerler listemi okumadan yola çıkmayın sakın. Adım adım bütün Amasya’yı gezdim tüm bilgileri hatta başka yerde denk gelemeyeceğiniz enteresan bilgileri bile topladım.😊 A’dan Z’ye aradığınız her şeyi bulabileceğiniz bir rehber sizi bekliyor. Giyin en rahat ayakkabılarınızı, Amasya’yı arşınlamaya başlıyoruz.
Amasya Gezilecek Yerler
Amasya çok büyük bir şehir değil. Bu şirin şehri bir kaç günde keyifli bir seyahatle keşfedebilirsiniz. Şehrin keşif noktalarının çoğu Amasya merkezde gezilecek yerler olarak karşımıza çıkıyor. Bu yerler de genel olarak birbirine yakın mesafelerde ve yürüyerek gezmeye müsait. Ben de ilk günümde yürüyerek, sindire sindire gezdim şehir merkezini.
Tabi Amasya çevresinde gezilecek yerler dağınık konumda olduğu için araç kiralamaya ihtiyacınız olacak. Eğer toplu taşıma ile gitmeyi planlıyorsanız hepsini aynı güne sığdıramazsınız. O zaman bir ya da 2 gün ekstra zaman ayırmalısınız bu seyahate. Hadi gelin Amasya’nın en güzel noktalarını beraber gezelim.
Amasya Merkez Gezilecek Yerler
- Mehmet Paşa Cami
- Mustafa Bey Hamamı
- Sabuncuoğlu Şerefeddin Tıp Ve Tarih Müzesi
- Yakutiye Tekkesi
- Amasya Yalıboyu Evleri
- Amasya Saat Kulesi
- Şehzadeler Müzesi
- Hazeranlar Konağı
- Amasya Belediyesi Şeyh Hamdullah Yazı Tarihi ve Hüsn-i Hat Müzesi
- Amasya Arkeoloji Müzesi
- Amasya İkinci Beyazıt Külliyesi
- Minyatür Amasya Müzesi
- Pontus Kralları Kaya Mezarları
- Saraydüzü Kışla Binası Milli Mücadele Müzesi ve Kongre Merkezi
- Sofular Mahallesi Muhtarlığı
- Burmalı Minare Cami
- Amasya Harşena Kalesi
Amasya Çevresinde Gezilecek Yerler
- Ferhat ile Şirin Aşıklar Müzesi
- Erçoban Türbesi
- Aynalı Mağara
- Boraboy Gölü Tabiat Parkı
Mehmet Paşa Camii
Mehmet Paşa Camii konakladığımız otelimize oldukça yakın konumda olduğu için günün ilk durağı burası oluyor. 1486 yılında II. Bayezid’in oğlu Şehzade Ahmet’in lalası Mehmet Paşa tarafından yaptırılmış.
Caminin, ağaç oymacılığının en güzel örneklerinden biri olan kapısı Amasya Müzesi’nde sergileniyor. Benzer biçimde caminin, kıvrak dal ve yaprak motifleri ile süslenmiş mermer minberi, Türk mermer işçiliğinin nadir örneklerinden biri olarak anılıyor.
- Mehmet Paşa Camii yol tarifi için buraya tıklayın.
Mustafa Bey Hamamı
Mehmet Paşa Camii’nin hemen yanında yer alıyor Mustafa Bey Hamamı. 1436 yılında Yörgüç Paşa’nın oğlu Mustafa Bey tarafından yaptırılmış. Osmanlı hamam mimarisine uygun biçimde sıcaklık, ılıklık ve soğukluk bölümlerinden oluşuyor. Pandemiden dolayı içine giremiyoruz. Dışarıdan görüp geçiyoruz.
- Mustafa Bey Hamamı için buraya tıklayın.
Sabuncuoğlu Şerefeddin Tıp ve Cerrahi Müzesi
Amasya merkezde gezilecek yerleri yürüyerek keşfetmeye devam ediyoruz. Sıradaki durağımız Sabuncuoğlu Şerefeddin Tıp ve Cerrahi Müzesi. Müzenin bulunduğu yapı İlhanlı Dönemi’nden günümüze ulaşan tek eser olma özelliği taşıyor.
Müzede, Fatih Sultan Mehmet döneminin önemli hekimlerinden ve 14 yıl boyunca başhekimlik yapmış Sabuncuoğlu Şerefeddin’in kendi yazmış olduğu ve ilk Türkçe cerrahi eser olan Cerrahiyyetü-l Haniye kitabındaki çizimlerden yola çıkarak yaptırılan 10 ayrı branştaki tıp ve cerrahi aletleri sergileniyor.
Tedavi yöntemlerinin gösterildiği Sabuncuoğlu Salonu’nu, cerrahi operasyon ve tedavilerin yapıldığı Sabuncuoğlu Kliniği’ni ve o dönemki hastalara uygulanan müzik terapisinde kullanılan musikinin temel aletlerini ve tedavide uygulanan Türk Musikisi makamları hakkında detaylı bilgi edinebileceğiniz Müzik Tedavi Salonu’nu gezebiliyorsunuz.
- Sabuncuoğlu Şerefeddin Tıp Ve Cerrahi Müzesi giriş ücreti 5 TL. Müze kart burada geçerli değil.
- Sabuncuoğlu Şerefeddin Tıp Ve Cerrahi Müzesi konumu burada.
Yakutiye Tekkesi
Amasya’nın taşı toprağı tarih mübarek. Gitmeden evvel çıkardığım Amasya gezilecek yerler listemde burası yoktu. Tıp müzesinden çıkınca hemen bitişinde gördüğüm bu kalıntı dikkatimi çekti.
Osmanlı Sultanı Çelebi Sultan Mehmed döneminde, 1411 yılında Yakut Paşa tarafından yaptırılmış bir Halvetî Tekkesiymiş. Günümüzde oldukça harap bir durumda olan Yakutiye Tekkesi‘nin bir zamanlar mescit, şeyh odası, misafirhane ve imaretten oluştuğu biliniyormuş.
Yalıboyu Evleri
Amasya’nın yerlisinden dinlediğimiz hikayeye göre şimdilerde böyle turistik böyle güzel olan Yalıboyu Evleri’nin olduğu bölge bir zamanlar oldukça kötü durumdaymış. 80lerin sonunda ev sahipleri büyük şehirlere taşındıkça evlerimiz boş kalmasın diye kira falan istemeden çingenelere bırakmışlar. Ve bölge zaman içinde bakımsızlıktan tabiri caizse Ankara’nın Çinçin’ine dönmüş.
Aileler genç kızlarını o mahalleye gitme diye tembihlermiş düşünün. Yıllar sonra yapılan çalışmalarla atıl durumda olan bu bölge evlere yapılan tadilatlarla kalkındırılmış ve Amasya’ya kazandırılmış. Şehri ortadan ikiye bölen Yeşilırmak üzerinde bulunan tarihi köprülerle iki yaka birbirine bağlanıyor. Özellikle akşam ışıklandırmalarıyla Yalıboyu evleri mükemmel görünüyor benden söylemesi. Yaz akşamlarında elinde dondurmayla şurada yürümek ne keyiflidir kim bilir. 😍
Saat Kulesi
Hemen Yalıboyu evlerinin başladığı yerde göreceğiniz Saat Kulesi‘nin hikayesi de sizi şaşırtacak cinsten. Herhangi bir kaynakta karşınıza kolay kolay çıkmayacak bu bilgileri Bujuyollarda iftiharla sunar. 😀
Vaktiyle kamulaştırma gerekçesiyle yol yapımı için saat kulesini yıkmak istediklerinde kulenin girişindeki büfeyi işleten kişi duruma engel olmak istemiş. Aslında mülkiyet kendisinde dahi değilmiş ancak artık neye dayanarak böyle sahiplenmiş ve o hakkı kendinde görmüşse ciddi anlamda zorluk çıkarmış.
Büfe sahibi sonunda ne şekilde ikna olmuş bilmiyoruz ama tarihi saat kulesinin yol çalışması nedeniyle yıkılması sizce de çok acı değil mi? Peki sonrasında sembolik olarak birebir aynı ölçülerde ve aynı mimari yapıda bir saat kulesi yapıldığını biliyor musunuz?
Daha da şaşırtıcısı kulenin girişi yine bir büfe olarak hizmet veriyor ve yine aynı kişi işletiyor. Hikayenin detaylarını anlatır mıydı bilmiyorum ama büfenin sahibiyle tanışıp sohbet etmeyi çok istedim. Zaman kısıtından dolayı vakit olmadı ama tekrar Amasya’ya yolum düşerse mutlaka ziyaret edeceğim.
- Saat Kulesi konumu burada.
Şehzadeler Müzesi
Amasya’da gezilecek yerler derli toplu yürüme mesafesinde demiştim ya. Hah işte Şehzadeler şehri Amasya’nın Şehzadeler Müzesi Amasya merkezde Yalıboyu evlerinden birinde bir konakta hizmet veriyor. Müze 2 kattan oluşuyor.
Giriş katta bulunan heykeller, şehzadelikleri Amasya’da geçmiş olan kişilere ait. Üst katta ise şehzadelik dönemlerini Amasya’da geçirdikten sonra Sultan sıfatıyla Osmanlı tahtına oturmuş şehzade ve sultanlara ait heykeller bulunuyor.
Bunlar: Yıldırım Bayezid Han, Çelebi Mehmet Han, II. Murat Han, Fatih Sultan Mehmet Han, II. Bayezid Han, Yavuz Sultan Selim Han ve III. Murat Han’dır. Müze Yeşilırmak kıyısında, Madenüs Köprüsü’nün Hatuniye mahallesi ayağında sol tarafta bulunuyor.
- Şehzadeler Müzesi giriş ücreti 10 TL. Müze kart geçerli.
- Şehzadeler Müzesi konumu burada.
Hazeranlar Konağı
Hazeranlar Konağı Amasya Defterdarı Hasan Talat Efendi tarafından 1865 yılında yaptırılmış. Konak, adını burada uzun süre oturan Hezeran Hanım’dan alıyormuş. Konağın restorasyonuna 1979’da başlanılmış ve 1984’de tamamlanarak etnografik eserlerin teşhir edildiği müze ev olarak hizmete açılmış.
Hazeranlar Konağı’nda teşhir edilen eserler arasında 19’uncu yüzyıl yaşantısını yansıtan giysiler, halı ve kilimler, konakta kullanılan günlük mutfak eşyaları ve kadın ziynet eşyaları gibi malzemeler bulunuyor.
- Hazeranlar Konağı giriş ücreti 10 TL. Müze kart geçerli.
- Hazeranlar Konağı konumu burada.
Şeyh Hamdullah Yazı Tarihi ve Hüsn-i Hat Müzesi
Türk-İslam Sanatları içerisinde yer alan Hüsn-i Hat sanatına yön verenlerin başında kabul edilen “Reis-ül Hattat” Amasyalı Şeyh Hamdullah’ın adının verildiği müzede hat sanatının örnekleri sergileniyor.
Müzede; Sümer, Mısır, Hitit ve diğer medeniyetlerin yazılarının gelişim süreci ve ciltçilik, ebru, tezhip gibi sanatların yapım aşamaları tanıtılıyor. Amasya merkezde gezilecek yerler listenize ekleyebilirsiniz.
- Şeyh Hamdullah Yazı Tarihi ve Hüsn-i Hat Müzesi giriş ücreti 5 TL.
- Şeyh Hamdullah Yazı Tarihi ve Hüsn-i Hat Müzesi konumu burada.
Amasya Arkeoloji Müzesi
1925’de kurulan Amasya Müzesi önceleri muhtelif binalarda hizmet vermiş. 1980 yılında şimdiki modern binasına taşınan müzede Geç Neolitik Erken Kalkolitik Çağ’dan itibaren Tunç Çağı, Hitit, Urartu, Frig, İskit, Pers, Helenistik, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı Dönemlerine ait 13 ayrı medeniyetin eserlerini bir arada görebilirsiniz.
İlhanlıların Anadolu’daki hâkimiyetleri sırasında Amasya’da ikamet etmiş ve Anadolu Nazırlığı ile emirlik yapmış kişiler ve yakınlarına ait mumyalar müzenin en ilgi çekici bölümü bence. 1855 yılına kadar Burmalı Minare Camii’nin türbe kısmında saklanan mumyalar şuan arkeoloji müzesinde sergileniyor. Beni müzede en etkileyen kısım burası oldu.
- Amasya Arkeoloji Müzesi giriş ücreti 10 TL. Müze kart geçerli.
- Amasya Arkeoloji Müzesi konumu burada.
II. Bayezid Külliyesi
Amasya merkez gezilecek yerler içinde diğer bir nokta II. Bayezid Külliyesi. 1485-1486 yılları arasında Osmanlı Sultanı II. Bâyezid’in talimatıyla Amasya Sancak Beyi Şehzade Ahmed tarafından yaptırılmış. 1496 tarihli vakfiyede belirtildiği üzere külliye birimleri; cami, medrese, imaret, mektep ve köprüden meydana geliyormuş. Külliye birimlerinden olan cami, medrese ve imaret mevcut olup külliyenin doğusunda olduğu ifade edilen mektep ise günümüze ulaşamamış.
- II. Bayezid Külliyesi yol tarifi için buraya tıklayın.
Amasya Minyatür Müzesi
Amasya Minyatür Müzesi konum olarak II. Bayezid Külliyesi alanının içinde yer alıyor. Minyatür Amasya Müzesi, 1914 yılında çekilmiş bir fotoğraftan esinlenerek yapılan bir tarihi kent maketi. O yılların şehir dokusu ve kültürel yapısını birebir yansıtan nostaljik bir görünüm sunuyor.
Mekân ve mimari yapılarının yanı sıra dağlarıyla, akan Yeşil Irmağı ve treniyle, belli noktalarda hareket halindeki figürleri ile gündüzünü izlerken; 2300 yıldız simülasyonu ve şehir aydınlatmaları ile gecesini de yaşayacağınız bütün bir Amasya canlandırılmaya çalışılmış.
- Minyatür Amasya Müzesi giriş ücreti 7 TL. Müze kart geçerli değil.
- Minyatür Amasya Müzesi konumu burada.
Pontus Kral Kaya Mezarları
Gelelim Amasya’da gezilecek görülecek yerler deyince akla ilk gelen Pontus Kral Kaya Mezarları‘na. Harşena Dağı ve Pontus Kral Kaya Mezarları 2015 yılında UNESCO “Dünya Mirası Geçici Listesi” ne kabul edilmiş. Darısı kalıcı listeye girmeye diyeceğim ama bu harika tarihe yakından bakınca gördüklerim pek de mutlu etmedi açıkçası.
Epeyce bir merdiven çıkarak ulaşıyoruz ören yerinin girişine. Merdivenler kırık, bakımsız… Girişe gelince sağ tarafta 3 tane sol tarafta 2 tane kral mezarı olduğunu öğreniyoruz. Sağ taraftaki mezarlar için yine merdivenlerle tırmanıyoruz.
Zaten mezarların hepsinin içine girilemiyor içine girilebilen mezarda da dikkat taş düşebilir diye bir tabela görünce girmek istemiyoruz. Yani böyle tarihi ve turizm değeri olan bir yerde çelik halatlarla sağlamlaştırarak tehlikeyi ortadan kaldırmalarını bekliyor insan. En azından geçici önlem olarak girişte baret verilebilir.
Sol taraftaki mezarlara giderken ise elektrik kablolarının açık alanda korunaksız şekilde durduğunu görüyoruz. Mezarın içinde de yağıştan dolayı damlalar olduğunu öğrenince tehlikeli olabileceğini düşünüyor ve girmiyoruz. Kısacası Kral Mezarları benim için uzaktan güzel. Yakından biraz hayal kırıklığı oluyor. Umarım en kısa zamanda hak ettiği değeri görür.
- Pontus Kral Kaya Mezarları giriş ücreti 5 TL. Müze kart geçerli değil.
- Pontus Kral Kaya Mezarları konumu burada.
Saraydüzü Kışla Binası
Mustafa Kemal’in 1919 yılı Haziran’ında Amasya’ya gelişinde üs olarak kullandığı ve Amasya Tamimi’nin kaleme alındığı yer Saraydüzü Kışla Binası. Bu tarihi önemi gözetilerek aslına uygun biçimde Yeşilırmak kıyısında yeniden inşa edilmiş.
12 Haziran 1912 günü Mustafa Kemal’in Amasya’ya gelişi ve Kulistepe Mevkiinde Amasya’lı heyetçe karşılanma anı 12 adet bal mumu heykeller canlandırılmış. Biz vaktimiz yetmediği için içine giremedik ancak binayı dışarıdan görebildik.
- Saraydüzü Kışla Binası giriş ücreti bulunmuyor.
- Saraydüzü Kışla Binası konumu burada.
Sofular Mahallesi
Amasya gezilecek yerler listelerinde pek karşınıza çıkmaz Sofular Mahallesi. Bizim de gitmeden önce yaptığımız planımızda bulunmuyordu. Ancak otel sahibimiz dünyalar tatlısı Merve mutlaka gidin görün deyince listeye aldık.
Amasya’nın en eski mahallesi Sofular. Tipik Amasya evlerinin en güzel örneklerini görebileceğiniz bir sokak. Çok da fotojenik. Mutlaka yürüyerek arşınlayın buraları.
- Sofular mahallesi yol tarifi için buraya tıklayın.
Burmalı Minare Camii
Burmalı Minare Cami‘nin kapısı üzerinde bulunan kemer kavisi şeklindeki kitabeden caminin iki kardeş tarafından yaptırıldığı anlaşılmaktaymış. Bu kardeşlerden Said Ferruh’un Selçuklu Sultanı II. Gıyaseddin Keyhüsrev’in vezirlerinden Necmeddin Ferruh Bey olduğu kabul ediliyor. Kardeşi de Haznedar Yusuf.
Yapım tarihi kitabeye göre 1242 yılıymış. Caminin minaresi ilk yapıldığında ahşapmış. 1590 yılındaki deprem ve 1602 yılında yaşanan yangında hasar gören caminin minaresi 1730 yılında yaşanan büyük yangında tamamen yok olmuş. Bunun yerine yapılan minare bu kez caminin güçlü taş yapısına uygun biçimde taştan yapılmış. Dönerek minarenin etrafını dolanan yivlerin oluşturduğu bu yapıya bu zamandan sonra Burmalı Minare Cami denmiş.
- Burmalı Minare Camii yol tarifi için buraya tıklayın.
Serçoban Türbesi
Yine Amasya gezilecek yerler listemizde olmayan ve yine Merve’nin babası Ali abinin tavsiyesiyle gittiğimiz bir yer oldu Serçoban Türbesi. Ser baş anlamına geliyor yani baş çoban olan dede İran’dan Amasya’ya gelmiş ve yıllarca burada koyunlarını otlatmış.
Serçoban dede bir gün öldüğünde koyunları da birer birer ağaca dönüşmüşler. Ve türbenin bulunduğu bölgedeki ağaçların kutsal olduğuna inanılıyor. Bu ağaçları kesip götüren kişilerin evinde yangın çıktığı söyleniyor.
Boyu da oldukça uzun olan Serçoban dedenin mezarı neredeyse 4 metre boyutlarında. Eskiden atıl durumda olan bölgede yapılan çevre düzenlemeleriyle oldukça özenli hale getirilmiş. Amasya piknik yerleri içinde mesire alanı olarak Amasya halkına hizmet veriyor.
- Ser Çoban Türbesi yol tarifi için buraya tıklayın.
Amasya Kalesi
Amasya Kalesi nam-ı diğer Harşena Kalesi Amasya il merkezinin kuzeyini kaplayan Harşena Dağı üzerinde yer alıyor. Bazı tarihçilere göre kaleyi Pontus Kralı Mithridates yaptırmış. Bazılarına göre ise Kumandan Karsan veya Harsana yaptırdığı için kale Harşana/Harşena ismini almış.
Amasya Kalesi, tarihi mücadeleler içinde birçok kez el değiştirmiş ve bunların çoğunda tahrip olmuş. Persler, Romalılar, Pontus ve Bizanslıların egemenlikleri döneminde birçok saldırıya uğrayan kale her seferinde yeniden inşa edilmiş.
Kale 1075’te Türklerin Amasya’yı fethetmesinden sonra önemli bir onarım görmüş. Tabii burada harika bir Amasya manzarası da sizi bekliyor. Biz gittiğimizde lapa lapa kar yağıyordu. Sisten göz gözü görmediği için manzaranın tadını çıkaramadık. Siz ihmal etmeyin olur mu ? 🙂
- Amasya Kalesi giriş ücreti 5 TL. Müze kart geçerli değil.
- Amasya Kalesi yol tarifi için buraya tıklayın.
Ferhat ile Şirin Su Kanalları / Aşıklar Müzesi
Meşhur Ferhat ile Şirin hikayesini hepimiz duyduk biliyoruz. İşte o hikayenin Amasya’da yaşandığına inanılıyor. Burada bulunan su kanalları da bu hikayeye konu edilmiş, Ferhat’ın aşkı için dağları deldiği efsanesiyle bağdaştırılıp Ferhat su kanalı olarak anılıyor.
Ancak ufak bir araştırmayla alakası olmadığını görebilirsiniz. 😃 Geç Hellenistik – Erken Roma dönemine ait olan su kanalları Antik Amasya Kenti’nin su ihtiyacını karşılamak üzere yapılmış. Bu kısmı gördükten sonra müzenin içine giriyoruz.
Aşıklar müzesinde 8 salon bulunuyor. Ferhat ile Şirin, Kerem ile Aslı, Leyla ile Mecnun, Romeo ve Juliet, Anadolu aşıkları, Mimar Sinan ve Mihrimah Hatun, Anadolu’da yavuklu kültürü ve İlahi aşk salonlarında heykeller ve betimlemeler bulunuyor. Ya laf aramızda ben vasat buldum. Vaktiniz kısıtlıysa es geçebilirsiniz bence. Ama yok illa gidicem derseniz bilgileri aşağıya bırakıyorum.
- Ferhat ile Şirin Aşıklar Müzesi giriş ücreti 5 TL. Müze kart geçerli değil.
- Ferhat ile Şirin aşıklar müzesi yol tarifi için buraya tıklayın.
Aynalı Mağara
Kaya mezarlarının en iyi işlenmiş ve tamamlanmış olanı olarak biliniyor Aynalı Mağara. Mezar düz bir kayaya oyulmuş. Genişliği 9,8 metre yüksekliği 13 metre. Dış cepheden bakıldığı zaman usta bir taş işçiliği ile yapıldığı görülüyor. Mağaranın dış cephe yüzeyi parlatılmış. Buraya Aynalı Mağara denmesinin nedeni de, güneş vurduğu zaman mağaranın dış cephesinin parlamasıymış.
Bu yapı, M.Ö. 2’nci yüzyılda Helenistik Çağ‘da Amasya’da yaşamış Mitra Rahibi TES’in anıtsal mezarı. Mağaranın içinin çok geniş olması ve duvarlarda yer alan renkli resimler ve mağaranın alınlığında yazan “Büyük Rahip Tes” yazısı bu mezarın TES’e ait olduğunu destekliyormuş.
Dikdörtgen şeklindeki mezar odasının yüzeyi 11’inci yüzyılda Bizanslılar tarafından keşişhane olarak kullanılmış ve bu kullanımda yapıldığı tahmin edilen renkli duvar resimleri bulunuyormuş. Tonoz kısmında altısı sağda, altısı solda olmak üzere on iki havari tasvirleri varmış. Hep mişli mışlı anlattım çünkü heveslenerek gittim boynu bükük ayrıldım. Maalesef kapalıydı ve içine girme şansımız olmadı. Dışarıdan görüp ayrıldık. Umarım siz içini de görme şansı yakalarsınız.
- Aynalı Mağara yol tarifi için buraya tıklayın.
Boraboy Gölü
Amasya’da gezilecek doğal yerlerin en huzurlusu, en güzeli burası. Amasya’nın benim için en ama en güzel yeri. Boraboy Gölü. 😍 Ben doğal güzellikleri gezmeyi zaten çok severim ama yazın gelseydim bu denli çok sever miydim bilmiyorum.
Gittiğimizde 3 gündür yapan taze kar, gölün çevresindeki ağaçların üstünde birikmişti ve nasıl masalsı görünüyordu biliyor musunuz. Gerçi biliyor sayılırsınız fotoğraflardan dolayı. 😃 Ama gözle görmek, orada olmak muazzam hissettiriyor inanın.